Historia

  • Oczy i Obiektywy Państwowe Muzeum Etnograficzne, Warszawa(2022)

    OCZY I OBIEKTYWY PAŃSTWOWE MUZEUM ETNOGRAFICZNE, WARSZAWA (2022)

    piątek, 25 listopada


    sobota, 26 listopada


    niedziela, 27 listopada

  • Oczy i Obiektywy Służewski Dom Kultury, Warszawa(2020)

    OCZY I OBIEKTYWY SŁUŻEWIECKI DOM KULTURY, WARSZAWA (2020)

    piątek, 23 października

    sobota, 24 października

    niedziela, 25 października

    poniedziałek, 26 października

  • Oczy i Obiektywy Skarżysko-Kamienna (2018)

    OCZY I OBIEKTYWY SKARŻYSKO-KAMIENNA (2018)

    sobota, 17 listopada

    niedziela, 18 listopada

  • Oczy i Obiektywy XIII (2018)

    OCZY I OBIEKTYWY XIII (2018)

    piątek, 4 maja

    • 17.00Calalai In-betweenness, reż. Kiki Febriyanti, 40′25″, Indonezja 2015

      W Indonezyjskiej kulturze Bugis funkcjonuje pięć płci. Jedną z nich są Calalai. Kim są i kim się czują Calalai? Kiki Febriyanti zabiera widzów do świata kobiet z Celebesu Południowego, które żyją poza rolami przyjętymi w świecie binarnego podziału płci.

    • 17.55Nani, Reż. Roman Stocker, 30′, Szwajcaria 2017

      89-letnia babcia autora (z niemieckiego Nani) po śmierci męża znajduje czas na refleksję nad swoim dotychczasowym życiem i podzielenie się swymi przemyśleniami na temat starzenia się i umierania.

      Film został nakręcony w ciągu jednego roku. Ukazuje intymny portret Nani przechodzącej przez proces powrotu do codziennego życia po śmierci jej męża oraz jej przemyślenia na temat zbliżania się do kresu swych dni.

      Nani chce pokazać, jak osoba w jej wieku staje w obliczu utraty przyjaciół i rodziny, zdrowia fizycznego i psychicznego. Chce również pokazać rzeczy, których warto uczyć się do końca życia.

      "Nani" powstał w związku z pracą licencjacką na temat starzenia się i umierania. Roman Stocker jest studentem studiów licencjackich w Instytucie Antropologii Społecznej na Uniwersytecie w Bernie w Szwajcarii.

    • 18.35See You Tomorrow, God Willing!, Reż. Ainara Vera, 62′, Hiszpania 2017

      "See you tomorrow, God willing!" to szczęśliwy film dokumentalny o codziennym życiu grupy starych sióstr franciszkanek.

      Siedemnaście sióstr franciszkanek, wszystkie daleko po osiemdziesiątce, wspólnie prowadzą klasztor gdzieś w Hiszpanii. Swój dzień zaczynają od porannej modlitwy, aby następnie skupić się na bardziej przyziemnych zadaniach jak zmywanie podłóg czy szycie. W ich codzienności duchowość i rozważania nad słowami biblii przeplatają się z tak banalnymi sprawami jak urodziny jednej z nich czy przebieranie zebranych warzyw.

      Kamera filmowa, ustawiana w zacienionych korytarzach, uchwyca krótkie chwile, gdy siostry krzątające się przy swoich obowiązkach na chwilę znajdą się w jej kadrze. Praca filmowca musi tu być tak samo cierpliwa i spokojna, jak cierpliwe i spokojne są same kobiety.

      W przeszłości siostry podróżowały po całym świecie, aby pomagać ludziom, ale dziś ich świat ograniczył się do murów klasztoru, w którym mieszkają.

      Widząc nadciągający koniec ich dni, siostry ciągle bywają zaskoczone zmieniającym się światem na zewnątrz klasztoru. Czy świat, który znają będzie nadal istnieć po ich odejściu?

    • 19.45Desert Coffee, Reż. Mikael Lypinski, 53′20″, USA 2017

      W najbiedniejszym rejonie Kalifornii, barwna grupa stałych bywalców razem ze swoimi psami zbiera się u Roba na kawę i WiFi w "ostatnim wolnym miejscu Ameryki".

      Slab City to osada na pustyni w najbiedniejszej części południowej Kalifornii. Mieszkańcy żyją w ekstremalnych warunkach pogodowych bez bieżącej wody i prądu, tuż przy lotniczej bazie amerykańskiej armii.

      Rob Lane nie znosi kawy, ale codziennie wstaje o świcie, żeby przygotować znakomitą kawę dla kilkunastu klientów swojej kawiarenki internetowej - "ostatniego wolnego miejsca w Ameryce".

      Slabbersi - jak mówią o sobie mieszkańcy tej pokrytą piaskiem i gratami osady - nie mają ambicji ani potrzeb, poza najbardziej podstawowymi: być szczęśliwym tu i teraz, cieszyć się z towarzystwa przyjaciół, zapomnieć o problemach... Kiedy pojawia się nagła choroba lub groźba więzienia trzeba sobie z tym radzić. Większość Slabbersów żyje w ubóstwie, bez jakichkolwiek zabezpieczeń socjalnych i medycznych - Ameryka nie jest krajem dla biednych ludzi. W takiej rzeczywistości kubek pysznej, darmowej kawy nabiera innego znaczenia.

      DESERT COFFEE przedstawia ciepły i intymny portret Roba oraz niezapomnianą grupę jego przyjaciół, społecznych outsiderów, którzy odnaleźli swój dom w "ostatnim wolnym miejscu w Ameryce".

    • 20.50Exit, Reż. Katharina Woll, 24′, Izrael 2017

      Exit to film o dwóch kobietach, które opuściły ultraortodoksyjną społeczność w Izraelu.

      Sara Murray wstąpiła do ultraortodoksyjnej społeczności w wieku 17 lat, kiedy przeprowadziła się do Izraela ze Stanów Zjednoczonych i poznała swojego przyszłego męża. Przez lata wiodła silnie religijne, aż do momentu, gdy stwierdziła, że nie może już dłużej wytrzymać rygoru swojej wiary. Opuszczając ultraortodoksyjne środowisko, straciła stały kontakt ze swoimi dziećmi, mogąc spotykać się z nimi jedynie przez 2 godziny tygodniowo w centrum opieki dziennej, stale nadzorowanym przez rabinicznych pracowników socjalnych.

      Sarah poznaje Heidi, córkę przewodniczącego Partii Tory. Heidi urodziła się w ultraortodoksyjnym Bnei Brak a w wieku 17 lat wyszła za mąż. Po wielu latach starań udało się jej uciec od życia religijnego, uzyskać rozwód i zabrać ze sobą dwójkę dzieci.

      Dziś Heidi walczy o prawa kobiet, szczególnie w społecznościach religijnych. Pomaga Sarah w ponownym otwarciu jej sprawy w Sądzie Rabinackim i walceo prawo do opieki nad swoimi dziećmi.

    • 21.25Land of Udehe, Reż. Ivan Golovnev, 26′, Rosja 2015

      Historia kina etnograficznego w Rosji pełna jest wielkich nazwisk i klasycznych filmów. Pionierzy tego gatunku - znany badacz Dalekiego Wschodu Władimir Arsienjew i filmowiec A. Litwinow - byli autorami serii filmów o ludach Dalekiego Wschodu zrealizowanej w latach 1920-30.

      Film dokumentalny "Kraina Udehe" został nakręcony prawie 90 lat później w miejscach dawnych ekspedycji kinowych Areseniewa i Litvinova.

      Film ten jest nowoczesnym badaniem tradycyjnej kultury i przenosi nas w świat Udehejczyków (Udehe) - rdzennych mieszkańców Dalekiego Wschodu Rosji.

      Wierzą oni, że “po drugiej stronie” wszystko jest lepsze niż w świecie, w którym żyjemy obecnie. Dlatego tak wielu z nich z radością przechodzi do świata Śmierci.

      Według spisu ludności z 2010 roku populacja Udehejczyków spadła do 1490 osób...

    • 21.55The Way of the Shaman Drum, reż. João Meirinhos, 13′, Chiny 2017

      Szamanizm i jego duchowe aspekty owiane są mgłą tajemniczości. Niektórzy wierzą, że szamani w trakcie swych ceremonii potrafią odczytać przyszłość, leczyć czy też odpędzać demony.

      W swym krótkim filmie “The way of the shaman drum” João Meirinhos ukazuje widzom, bardziej przyziemną część życia społeczności zaangażowanej w kulturę szamanizmu.

      Społeczności, która traktuje ją jako element swojej tradycji i oraz formę podtrzymywania i budowania swojej tożsamości.

    niedziela, 5 maja

    • 14.00Skin Has Eyes and Ears, Reż. Daniela Vavrova, 84′, Papua Nowa Gwinea 2014

      Film jest audio-wizualną częścią pracy doktorskiej Danieli Vavrovej. Powstał w oparciu o kilka wizyt oraz rok badań terenowych w wiosce Ambonwari w Sepiku Wschodnim w Papui Nowej Gwinei. Film jest formą prezentacji badań autorki nad tym w jaki sposób ludzie kształtują i są kształtowani przez środowisko społeczne i kulturowe dzięki doświadczeniom zmysłowym.

      “Skóra ma oczy i uszy” to powiedzenie ludu Ambonwari. Mówi ono o tym jak człowiek komunikuje się i postrzega świat zewnętrzny poprzez zmysły wzroku i słuchu. Film jest eksploracją zmysłowego doświadczenia miejsca i czasu wśród Ambonwari.

      Swoją formą film wpisuje się w klasykę gatunku filmu etnograficznego.

      Film zostanie poprzedzony krótkim wstępem dr hab. Sławomira Sikory.

    • 15.45Women in Sink, Reż. Iris Zaki, 35′, Izrael 2015

      Women in Sink to historia małego arabskiego salonu fryzjerskiego w Izraelu, opowieść o koegzystencji arabskich i żydowskich kobiet oraz historii Iris, autorki filmu, która myła ich włosy, pracując w salonie zeszłego lata.

      Jako Żydówka zamieszkująca żydowską część jej rodzinnego miasta, Iris, nigdy nie miała okazji na budowę relacji z jego arabskimi mieszkankami. Praca w arabskim salonie fryzjerskim dała jej możliwość nawiązania swobodnych kontaktów z jego arabskimi klientkami.

      Oczekując, że usłyszy od Arabek o trudach związanych z życiem jako mniejszości w Izraelu, Iris była zaskoczona, że odkryła tu historię przyjaźni i akceptacji między arabskimi i żydowskimi kobietami oraz wyspę zdrowego rozsądku w złożonej rzeczywistości Izraela.

      Film ukazuje 10 portretów kobiet - Arabek i Żydówek, które podczas mycia włosów, rozmawiają z autorką filmu o polityce, historii, życiu i miłości, ukazując kontrastujące ze sobą głosy izraelskiego społeczeństwa.

    • 16.30Dybuk. Rzecz o wędrówce dusz, Reż. Krzysztof Kopczyński, 86′, Ukraina 2015

      Film opowiada o konflikcie pomiędzy ortodoksyjnymi Żydami i ukraińską prawicą w przeddzień protestów na Euromajdanie. Do Humania na Ukrainie co roku przyjeżdża 30 tysięcy chasydów celebrować żydowski Nowy Rok na grobie cadyka Nachmana. Tymczasem ukraińska prawica stawia krzyż w miejscu ich modlitwy i buduje pomnik Kozakom, którzy podczas powstania narodowego w 1768 roku zamordowali tysiące Żydów i Polaków. Polska premiera filmu miała miejsce 31 maja 2015 roku na 55. Krakowskim Festiwalu Filmowym. Na tym samym festiwalu film otrzymał Srebrnego Lajkonika dla reżysera najlepszego filmu dokumentalnego. Nagroda została przyznana "za odwagę i bezkompromisowość ukazania wyjątkowo skomplikowanego, uniwersalnego problemu wzajemnej nietolerancji w obliczu zagrożeń współczesnego świata".

      Na 6. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Odessie film otrzymał nagrodę FIPRESCI dla najlepszego filmu pełnometrażowego

    • 18.15Nie sądzić Reż. Pawlina Carlucci Sforza, Magdalena Lubańska, 35′, Polska 2017

      40 letni Piotr - właściciel domu pogrzebowego oraz 60 letni Henryk - dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej, szykują się do obchodów Misterium Męki Pańskiej, w którym grają rolę Judasza i Jezusa. Wydarzenie religijne staje się tłem do refleksji na temat tragicznych wydarzeń jakie dotknęły ich rodzime, położone w województwie podkarpackim miasteczko Przeworsk. Bohaterowie filmu w odważny i uczciwy sposób stają twarzą w twarz z - jak się okazuje - nadal niezabliźnionymi ranami wciąż żywej przeszłości. Film opowiada o przenikaniu się wrażliwości religijnej i historii.

    • 19.00Between Islam and the Sacred Forest Reż. Martin Gruber, Frank Seidel, 52′, Gwinea 2016

      Antropolog i lingwista z Niemiec próbują zrozumieć rytuał odbywający się w małej wiosce na wybrzeżu Gwinei w Afryce Zachodniej. W czasie czterodniowej uroczystości poświęconej niedawno zmarłej kobiecie odbywają się dwie pozornie sprzeczne ze sobą ceremonie: muzułmańska celebracja czterdziestego dnia po śmierci, prowadzona przez lokalnego imama oraz rytuał Mkisaata, odtwarzany przez członkinie kobiecej społeczności Nalu.

      Wraz z przebiegiem uroczystości, naukowcy powoli zostają wciągani w rytuały sprawowane przez kobiecą część społeczności i stają się ich częścią.

      "Between Islam and the Sacred Forest" opowiada o kobiecej sile tworzenia własnej przestrzeni w zdominowanym przez mężczyzn społeczeństwie. Jest to również opowieść o ścieraniu się ze sobą muzułmańskich i rdzennych praktyk religijnych.

      Film stanowi jednocześnie refleksję autorów filmu nad możliwościami i ograniczeniami stojącymi przed antropologią wizualną.

    • 20.00Koncert kapeli Kożuch

    niedziela, 6 maja

    • 12.00Pemba Returns to Goli, Reż. Josep Perez, 53′, Nepal/Hiszpania 2017

      Pemba to himalajska Szerpa, należąca do grupy etnicznej znanej na całym świecie ze świadczenia usług dla zachodnich himalaistów w czasie wypraw w najwyższe szczyty świata.

      Bohaterka filmu, Pemba, nigdy nie wspinała się na górach; jest piosenkarką, która przed wieloma laty uciekła z kraju z powodu wojny domowej w latach 90. Obecnie wiedzie zupełnie inne życie wraz z rodziną w Katalonii w Hiszpanii.

      Dwadzieścia lat po opuszczeniu ojczyzny Pemba postanawia wrócić do swojego rodzinnego miasteczka, Goli, maleńkiej wioski położonej na odosobnionym płaskowyżu w sercu Himalajów i całkowicie odizolowanej od postępu. Pemba pragnie zorganizować tam koncert i odkryć, co pozostało z raju, w którym dorastała.

    • 13.05Third-Class Travel, Reż. Rodion Ismailov, 82′, Rosja 2017

      Film dokumentalny opowiadający o życiu pasażerów podróżujących Koleją Transsyberyjską - najdłuższą trasą kolejową na świecie. Reżyser prezentuje historie i losy zwykłych Rosjan spotykanych w pociągu na trasie Moskwa-Władywostok.

      Niekończąca się podróż jest metaforą kraju w nieustannym ruchu, a historie pasażerów tworzą portret współczesnego rosyjskiego społeczeństwa.

    • 14.40Stany Przeszłe, Reż. Olga Blumczyńska, 23′, USA 2015

      Polska emigrantka - Martynka - mieszkająca od 15 lat na Manhattanie rozwodzi się z mężem Amerykaninem i postanawia poszukać swojego nowego domu na Greenpoincie.

      To dzielnica, która kojarzyła się jej z polską przaśnością i typem emigranta, z którym nie chciała się utożsamiać. Dzisiaj jednak stwierdza, że tęsknota za rodziną przyciąga ją właśnie tutaj. Poza tym Greenpoint zmienia się w międzykulturowy tygiel i to ostatni moment, żeby posmakować życia wśród rodaków. Bohaterka nawiązuje kontakt z ludźmi, którzy przybyli do Nowego Jorku 20-30 lat temu, kompletnie niegotowi na to, co miało ich czekać za oceanem. Jej sąsiad -Henryk staje się jej przyjacielem i pomocnikiem w trudnych chwilach. Helena – starsza pani mieszkająca w domu seniora - inspiruje ją do stworzenia projektu artystycznego. Bohaterka poznaje ich determinację, opowieści o samotności, strachu, ale też o odnajdywaniu swojego miejsca na obcej ziemi. Słucha tych historii emigracji, rozprawiając się jednocześnie ze swoją przeszłością. W nadziei, że to pomoże jej przełamać poczucie samotności i wyobcowania w Nowym Jorku.

      W filmie współczesność przeplata się z przeszłością - sceny z dzisiejszego Nowego Jorku współgrają z archiwaliami sprzed 30 lat.

    • 15.15Together Apart, Reż. Maren Sophia Wickwire, 57′, Cypr 2018

      Guil Ann, dwudziestopięcioletnia Filipinka, podąża śladami matki, by podjąć pracę jako służąca na Cyprze. Będąc rozdzielonymi przez większość życia Guil Ann, matka i córka spotykają się po raz pierwszy od wielu lat na najbardziej wysuniętym na wschód terytorium Unii Europejskiej. Kobiety po krótkim czasie zostają ponownie rozdzielone po tym, gdy Carren zostanie aresztowana przez policję imigracyjną.

      Po powrocie na Filipiny Carren próbuje znaleźć nową pracę i stara dostosować się do nowego, zupełnie jej obcego życia na Filipinach. W tym czasie jej córka, Guil Ann, staje się osobą na której dochodach polega cała pozostała w ojczyźnie rodzina.

      Film Together Apart stanowi rozważanie nad losem migrantów zarobkowych. Opowiada o ich codzienności, życiu poza ojczyzną, o oddzieleniu od rodziny i przyjaciół.

      Jest to intymna opowieść o wieloletniej samotności, poświęceniu i próbie utrzymania rodzinnych relacji “na odległość” w oparciu sporadyczne kontakty telefoniczne, mms-y czy słabej jakości połączenia internetowe.

    • 16.20Holyland, Reż. Anna Somershaf, 53′, Izrael/Ghana 2012

      Gdy wiele lat temu Salomon zdecydował się wyruszyć z Ghany na swą pielgrzymkę do Ziemi Świętej (Holy Land) nie spodziewał się, że swoje przeznaczenie odnajdzie jako kapłan służący społeczności imigrantów w Tel Avivie. Gdy po wielu latach postanawia wrócić do swej ojczyzny, ponowne spotkanie z pozostawionym w kraju najstarszym synem otwiera w jego życiu stare, niezabliźnione rany.

    • 17.30Debata: Migranci, uchodźcy, turyści – o mobilności okiem antropologii kultury
    • 18.502 Girls, Reż. Marco Speroni, 52′, Etiopia/Bangladesz 2016

      Lota i Tigist, dwie dziewczyny żyjące w dwóch odległych od siebie krajach, Bangladeszu i Etiopii, połączone są podobnym losem i drogą, którą musiały przebyć.

      Wychowane na wsi, obie doświadczyły w swoim życiu biedy, przemocy i nadużyć. Ich jedyną szansą na poprawę losu była ucieczka do wielkich miast - Dhaki i Addis Abeby.

      Lota i Tigist wyruszają w swą podróż doświadczając w jej trakcie wiele nieszczęść i cierpienia, aby ostatecznie podzielić los wielu innych młodych kobiet z ich krajów.

      W Dhace młode dziewczyny, takie jak Lota, pracują w niemal niewolniczych warunkach w fabrykach odzieży, będąc narażonymi na wszelkiego rodzaju nadużycia i opresję.

      W Addis Abebie młode dziewczyny, takie jak Tigist, szybko zostają wciągnięte w piekło seksu, prostytuując się na ulicach lub w hotelach. Mimo ciężkiego życia Lota i Tigist wykazują wewnętrzny hart ducha i wielką godność. Choć uciekając od ubóstwa i przemocy, trafiają na jeszcze gorsze warunki, to nigdy nie przestają dążyć do poprawy swojej sytuacji, wierząc, że w końcu im się to uda. Obie walczą o życie, które - być może jutro - będzie lepsze.

      Film oparty został o projekt badawczy “Time to look at girls: adolescent girls' migration and development" prowadzony Nicolettę Del Franco, Marinę de Regt, Katarzynę Grabską. Wsparty przez Swiss Network of International Studies (SNIS).

      http://graduateinstitute.ch/home/research/centresandprogrammes/global-migration/ResearchProjects/CurrentProjects/adolescent-girls-development-and.html

    • 19.50The New Children of Golzow, Reż. Simone Catharina Gaul, 90′, Niemcy 2017

      Golzow jest wschodnioniemiecką wioską (około 12 kilometrów od Kostrzyna nad Odrą), borykającą się z problemem stale spadającej liczby jej mieszkańców. Pomysłem burmistrza Golzow na zaradzenie temu problemowi jest sprowadzenie do miejscowości rodzin migranckich, które miałyby zająć miejsca tych mieszkańców wsi, którzy zdecydowali się ją opuścić w poszukiwaniu lepszych warunków życia.

      W ramach akcji prowadzonej przez burmistrza do Golzow wprowadza się syryjska rodzina tworzona przez Fadiego, Halimę i ich dzieci.

      Film opowiada o eksperymencie integracyjnym na niemieckiej wsi, jego efektach oraz odczuciach, które towarzyszą jego niemieckim i syryjskim uczestnikom.

    • 21.25Chhaaro – Dust, Reż. Deepak Tolange, 50′, Nepal/Niemcy 2016

      Każdego roku w zimie tysiące Nepalczyków i Hindusów migruje do różnych części Nepalu, aby podjąć pracę w cegielniach. Wielu spośród robotników to dzieci, które angażując się w ciężką pracę porzucają na zawsze szkołę

      Dust to film etnograficzny opowiadający o dzieciach pracujących w cegielni w Nepalu. Jest to próba ukazania perspektywy dzieci pracujących przy wypalaniu cegieł. Film opowiada o ich życiu, pracy i edukacji.

      Dust jest częścią pracy magisterskiej pt. "Migracje sezonowe: dzieci pracujące w cegielniach w Nepalu" na Freie Universität w Berlinie.

  • Oczy i Obiektywy XII (2015)

    OCZY I OBIEKTYWY XII (2015)

    sobota, 25 kwietnia

    14.30 – Otwarcie przeglądu

    TOŻSAMOŚĆ: SZUKAM

    • 14.45Gitanistan, 68’, Reż. Pierluigi De Donno, Claudio „Cavallo” Giagnotti, Włochy 2014
      „Nie ma Cyganów, jest tylko Cygańska Dusza”. Film opisuje życie grupy rodzin romskich na południu Włoszech. Są to ludzie zakorzenieni w lokalnej społeczności, połączeni z włoskimi rolnikami. Twórcy starają się prześledzić proces integracji między wsią a przybyłą grupą wędrowców. Rezultatem jest „Gitanistan”, wyśniony kraj rodzin romskich i Salento.
    • 16.10Weight of Salt, 73’ Reż. Margaret Bong, Malezja 2014
      W Kelabit Highland, odizolowanej od świata osadzie na Borneo, życie wydaje się prostsze, a czas płynie jakby w innym tempie. Sytuacja ta zmienia się jednak wraz z powstaniem pierwszej drogi między wsią a miastem. Obserwując ostatnią z zajmujących się produkcją soli rodzin, widzimy jak wielka zmiana zachodzi w życiu lokalnej społeczności. Stajemy się również świadkami dylematu - czy młodzi ludzie powinni podejmować edukację w mieście i szukać tam zarobku, czy też kontynuować tradycję rodzinnego rzemiosła?
    • 17.40Lacrosse, 63’ Reż. Livia Savelkova, Czechy 2014
      Lacrosse jest grą pochodzenia indiańskiego, uznawaną za pierwowzór hokeja na lodzie. W 2011 roku mistrzostwa lacrosse odbyły się w Pradze. Irokezi, potomkowie twórców tej dyscypliny, po raz pierwszy odwiedzili wówczas Czechy. Film skupia się na znaczeniu duchowym i politycznym tego sportu, wyjaśniając również jego pojawienie się w Centralnej Europie. Dotyka także problemu tożsamości Irokezów pragnących zachować pamięć o swoich korzeniach we współczesnym zglobalizowanym świecie.

    PRZESTRZEŃ

    • 19.00Przestrzeń 6’ Reż. Konrad Domaszewski, Polska 2014
      Film ukazuje eksperyment, dotyczący postrzegania muzyki ulicznej i możliwości wykorzystania jej w przestrzeni współczesnego miasta, realizowany przez miejskiego aktywistę.
    • 19.10Cafe Finovo, 21’ Reż. Lefteris Fylaktos, Niemcy 2013
      Cafe Finovo to pierwsza kawiarnia… cmentarna. Pod bramą berlińskiego cmentarza spotykają się gawędziarze, artyści i ciekawscy. Kawiarniane ciasto miesza się z plastycznymi instalacjami i żałobnym śpiewem. W ten sposób film próbuje odpowiedzieć na pytanie o miejsce, w którym ludzie zaznaczają granicę między życiem a śmiercią.
    • 20.10TV SLUM 52’ Reż. Angelo Loy, Kenia/Włochy 2003
      Życie i marzenia Daniela, Kiki i Mama Wagotho splatają się w zbudowanym z blach faliste Nairobi. Ich przygody, nadzieje i niepowodzenia filmują… oni sami. Dzieci ulicy same nagrywają i tworzą film o życiu w slumsach stolicy Kenii. Obraz jest wynikiem trzymiesięcznej współpracy reżyserów i młodych mieszkańców miasta i otwiera przed publicznością niezwykłą perspektywę codzienności „metalowej dżungli”. TV SLUM jest przykładem filmu konsekwentnie dążącego do zachowania partnerstwa między ekipą filmową a mieszkańcami Nairobi.
    • 21.10Swamp Dialogues, 45’ Reż. Ildiko Plajas, Niderlandy 2014
      Delta Dunaju w Rumunii to Ostatnie Europejskie Sanktuarium, pomnik natury pod opieką UNESCO. Utrzymanie bioróżnorodności bagna pochłania wiele sił i środków, co odbija się na życiu okolicznej ludności. Reżyserka zadaje pytanie o rolę przyrody w życiu człowieka, a w szczególności o sposoby konstruowania ‘dzikości’ środowiska Rezerwatu Biosfery Danube Delta.

    niedziela, 26 kwietnia

    GDZIE JEST ETNOLOGIA?

    • 11.00Siejbit, 52’ Reż. Jerzy Kalina, Polska 2014
      Głównym bohaterem jest Doroteusz Fionik - mieszkaniec Bielska Podlaskiego pochodzenia białoruskiego, a także założyciel muzeum, inicjator imprez folklorystycznych, autor książek o historii regionu, redaktor pisma etnograficznego i aktywny badacz terenowy. Jest on również właścicielem gospodarstwa, które prowadzi w tradycyjny sposób. Zboże młóci cepem, kosi sierpem i kosą, sieje własnymi rękami. Jednak za swą najważniejszą powinność uważa propagowanie kultury duchowej i materialnej podlaskich Białorusinów.
    • 12.00Powrót w Bieszczady, 24’ Reż. Jacek Jackowski, Polska 2014
      Film jest opowieścią o podróży Anny Szałaśnej do miejsca jej badań. Owa etnomuzykolożka nie tylko wybitnie wzbogaciła wiedzę o muzyce Bieszczad, ale także silnie zapisała się w pamięci swoich rozmówców, a nawet ich rodzin. W „Powrocie…” widzimy poruszające spotkanie badaczki i jej dawnych znajomych, historie i wspomnienia przywołane po wielu, wielu latach.

    MATERIA/LNOŚĆ

    • 12.40Zafimaniry Style, 34’ Reż. Itsushi Kawase, Japonia 2014
      Ze względu na wyjątkową znajomość rzeźbienia w drewnie, twórczość mieszkańców Zafimaniry na Madagaskarze znalazła się na liście dziedzictwa kulturowego UNESCO. Jednak pod wpływem turystyki, ich kultura uległa dramatycznej przemianie. Film prezentuje perspektywę przyszłości tej społeczności.
    • 13.20Coffee Talks 35’ Reż. Katharina Frucht, Niemcy 2013
    • Ukazując osoby pracujące przy produkcji kawy, film problematyzuje kwestię ruchu fair trade. Reżyserka daje nam możliwość obserwacji pracy zarówno przy zbiorze ziaren w Kamerunie, jak i podczas parzenia espresso w Niemczech. Skoro tylko niewielka grupa produktów eksportowanych z Południa jest fair, co w takim razie dzieje się z pozostałym handlem?
    • 14.00Lost Property 26’ Reż. Susanne Malorny, Portugalia 2014
      Co się dzieje z rzeczami, które gubimy? W swojej minimalistycznej narracji, film ukazuje wnętrza wędrówkę przedmiotu między właścicielem, magazynem a pracownikiem Działu Rzeczy Znalezionych. Film jest też opowieścią o niejednoznacznej i nietrwałej tożsamości rzeczy. Widzimy wędrówkę przedmiotu między byciem zgubionym, znalezionym, a w końcu – odzyskanym.

    ŚLADY WOJNY

    • 14.40Homecoming, 29’ Reż. Ted Woods, USA 2013
      Film porusza temat ofiar traumy wojennej. Występujący w filmie Amerykanie to młodzi weterani. Z ich wypowiedzi wyłania się obraz życia żołnierzy z marynarki wojennej Stanów Zjednoczonych. Reżyser pokazuje próby zbudowania życia „po wojnie” i codziennych zmagań z własną chorobą.
    • 15.15A place for everyone, 60’ Reż. Angelos Rallis, Hans Ulrich Gößl, Belgia 2014
      W filmie zobaczymy podróż o Ruandzkiej wiosce w dwadzieścia lat po krwawej wojnie domowej. Obie strony – zabójcy i rodziny ofiar – mieszkają obok siebie, a nowe pokolenie wyrosło w poczuciu kruchej równowagi społecznej, z trudnością radząc sobie z ciężarem przeszłości.
    • 16.30Les Fantomes de Lovanium, 50’ Reż. Ceil Michel, Belgia 2013
      Pewien kinszaski malarz powoli ustawia sztalugi. Niespiesznie snuje opowieść o studenckiej rewolcie z lat sześćdziesiątych, krwawo stłumionej przez reżim Mobutu. Film porusza problem pamięci społecznej i porzuconej żałoby, a przede wszystkim zadaje pytanie o tożsamość współczesnej młodzieży Konga.

    RELIGIA POZA KOŚCIOŁEM

    • 17.30The sacred in the secular, 27’ Reż. Karin Leivategija, Estonia 2014
      Toomas Erikson jest prawosławnym, estońskim duchownym, który pracuje również jako DJ i prezenter radiowy. Muzyka Ethno i Reggae pozwala ludziom spojrzeć na życie w bardziej przyjazny sposób - mówi - Myślę, że to samo ja robię w kościele, tylko za pomocą innych symboli. Film stanowi próbę obalenia stereotypów związanych z religią, mówiących o jej odrębności od świeckości.
    • 18.05Radici, 25’ Reż. Felice Fornabio, Włochy 2015
      Coroczne święto Il Maggio di San Giuliano ściąga do włoskiego miasta Accettura setki turystów. Trzydniowe święto ma nie tylko charakter religijny, ale zawiera w sobie wywodzące się z kultów rolniczych przedchrześcijańskie elementy. Osią filmu i osią święta jest zdobycie 20-metrowego drzewa. Owo drzewo, ustawione na rynku w Accetturze, stanie się symbolem płodności i urodzajności ziemi.

    MIĘDZY MEKSYKIEM A SYBERIĄ

    • 18.40Fuera de foco, 36’ Reż. Adrián Arce, Antonio Zirión, Meksyk 2013
      Dokument powstał we współpracy z młodymi osadzonymi w więzieniu dla nieletnich w Mieście Meksyk. Podczas wielu zajęć i warsztatów z plastyki i fotografii mężczyźni często sami tworzą materiał filmowy, decydują co i jak chcą uwiecznić. Arce i Zirón umożliwiają nam wejrzenie w świat zza krat, w którym poza szarą codziennością pojawia się też sztuka i inspiracja.
    • 19.30The Voice from Tundra, 52’ Reż. Jean Ehret, Belgia 2013
      Anastasia Lapsui urodziła się na Półwyspie Jamał w 1943 roku i została pierwszą twórczynią filmów w dalekiej, północnej Rosji, która nagrywała w swoim ojczystym języku Nieńców. Film jest jednocześnie hołdem jej pasji i twórczości, oraz portretem społeczności – ludzi z tundry.
    • 20.35The Good Day, 30’ reż. Clara Kleininger, Mołdawia/Wielka Brytania 2014
      Film opowiada o emigracji kobiet. Jednak jest to szczególny przypadek, kiedy obywatelki Mołdawii wyjeżdżają do Japonii dzięki… agencji matrymonialnej. Dzięki bohaterkom filmu, Nadii i Xenii, oraz właścicielom Lidii i Masato obserwujemy pracę agencji, proces swatania i próbę porozumienia na gruncie mołdawsko-japońskim.
    • 21.15A Miscellany of Families, 36’ reż. Eluned Zoe Aiano, Czechy 2014
      Ten lekki dokument rozważa rolę opowiadania historii, szczególnie bajek, w procesie przekazywania zwyczajów i wartości. Reżyser równolegle zadaje pytanie o wpływ bajek na tworzenie więzi rodzinnych i uczuć między poszczególnymi członkami rodziny. W kręceniu filmu wzięło udział pięć par rodziców, którzy wspominając własne dzieciństwo improwizują nową wersję starej baśni.

    22.00 – Zamknięcie Przeglądu

  • Oczy i Obiektywy XI (2014)

    OCZY I OBIEKTYWY XI (2014)

    piątek, 25 kwietnia

    16.00 – Uroczyste rozpoczęcie OiO XI

    Retrospekcja: historia warszawskiego filmu etnograficznego

    • 16.30Etnograf i Film, 18’ Real. Małgorzata Jaszczołt, Mariusz Raniszewski, Polska 2014
      O swojej pracy etnografa i filmowca opowie nam Krzysztof Chojnacki. Opowieści o filmowaniu ginących zawodów w PRL towarzyszyć będą fragmenty filmów zrealizowanych w latach 60’, 70’, 80’ przez warszawskich etnografów: Piotra Szackiego, Lecha Mroza, Krzysztofa Chojnackiego i Urszulę Gmachowską.
    • 16.50 - Retrospektywa filmów Jacka Olędzkiego
      • Baranku Boży, 32’ Reż. Jacek Olędzki, Polska 1984
        Dzięki Państwowemu Muzeum Etnograficznemu mamy okazję zaprezentować ten film w wersji cyfrowej wraz z autorskim komentarzem Jacka Olędzkiego (do tej pory film i komentarz były na dwóch oddzielnych szpulach) Obraz będący zapisem życia mongolskich pasterzy- koczowników stał się dla autora polem do refleksji estetycznej a przede wszystkim etycznej ilustrującej próbę zrozumienia odległej kultury przez Europejczyka.
      • Filmy Afrykańskie Real. Jacek Olędzki, Polska 1989
        Dar-Dakar 15’ / Kano 10’ / Yaounde 5:30’
        Cykl trzech filmów Jacka Olędzkiego opatrzonych wspólnym komentarzem, opartych na materiale wizualnym zgromadzonym w trakcie wypraw do Afryki w latach 1972-73 i 1976-77. Wszystkie filmy łączy fascynacja ich autora estetyką sztuki i architektury afrykańskiej w której dostrzega on zarówno elementy dające się porównać z dorobkiem kultury europejskiej jak i osiągnięcia estetyczne i architektoniczne, których Europejczycy w XX w. dopiero zaczynają się uczyć.

    Rzeczy i ich ludzie

    • 18.10Buty, 8’ Reż. Żanka Kopczyńska, Kuba Kopczyński, Polska 2012
      Bohaterami tego krótkiego filmu są przedmioty stale przy nas obecne, czyli buty. Ile ma się par? Ile powinno? Czemu tyle? Może więcej? Po co je kupiliśmy i dlaczego właśnie te? W ciągu kilku minut twórcy zwracają uwagę, jak różne mogą być odpowiedzi na te pytania.
    • 18.20Colorful Insects, 16’ Reż. Patryk Pawlaczyk, Polska 2012
      O swojej relacji z artefaktami muzealnymi opowie nam Gwen van der Eijnde, projektant kostiumów rezydujący obecnie w CSW zamek ujazdowski. Wizyta w Państwowym Muzeum Etnograficznym okazała się dla niego kopalnią inspiracji. Nie patrzy on jednak na stroje okiem badacza kultury materialnej – dla niego to kolorowe insekty zamknięte w gablotach ale czekające aż ktoś tchnie w nie nowe życie.
    • 18.40Spoon’s Tale, 68’ Reż. Adrian-Nicolae Furtuna, Rumunia 2012
      Łyżka. Podejrzewam, że większość z nas miała w ręku łyżkę, zapewne metalową. To będzie opowieść łyżki drewnianej. Łyżki, którą na rumuńskim targu zauważa twórca i o której zaczyna rozmawiać ze sprzedawczynią. Razem z nim stopniowo, coraz lepiej poznajemy historię łyżki – a wraz z nią przeszłość rękodzieła. Zainteresowanie jednym przedmiotem prowadzi reżysera coraz dalej i dalej, odkrywając przed nami losy różnych grup wśród obywateli Rumunii zwłaszcza zaś rzemieślników z romskiej grupy Rudari.

    Etnoszorty: Religia we współczesnym świecie

    • 20.00Our Missionaries 8’ Reż. Martin Gruber, USA/Gwinea 2013
      W małej wiosce na wybrzeżu Gwinei misjonarze pojawili się nagle. Równie nagle zniknęli, choć nikt ich nie prześladował, w okolicy nie wybuchł konflikt ani epidemia to wyjechali w pośpiechu pozostawiając po sobie wiele „artefaktów”. Film wykorzystuje narracje mieszkańców wioski i materialne pozostałości pobytu misjonarzy by w mistrzowsko krótkim obrazie opowiedzieć historię wielkiego międzykulturowego nieporozumienia.
    • 20.10Pod płaszczem Matki Boskiej murachowskiej , 21’ Real. Tamara Allina, Polska 2014
      Podolska wieś Murafa jest wyjątkowa, między innymi ze względu na liczną i aktywną społeczność katolicką. Choć murachowscy katolicy dawno już przestali posługiwać się językiem polskim na co dzień, to przez wiele lat był on językiem „sacrum” a polskość pozostawała ważnym elementem kulturowej tożsamości. Film Tamary Alliny to kameralny portret dwóch nietuzinkowych postaci a zarazem jednych z ostatnich „Polaków” w Murafie. Film powstał ramach laboratorium etnograficznego Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UW „Kultura religijna wobez zmian społecznych” pod kierunkiem prof. Magdaleny Zowczak.

    Edukacja

    • 20.50Lokkol. Alwasi and Aikidje go (also) to school 51’ Reż. Francesco Sincich, Włochy 2013
      Wodaabe, koczownicza podgrupa Fulan, wydają siebyć ludem szczęśliwym – chełpią się najpiękniejszymi mężczyznami, najpiękniejszymi kobietami, nawet ich krowy są pięknie. Jednak w dzisiejszym świecie coraz ważniejszy jest dostęp do pieniędzy, edukacji, mediów. Gdy na terytorium Wodaabe powstaje pierwsza w historii szkoła, starszyzna postanawia, że również dziewczynki będą się uczyć. Jednak zanim bohaterki filmu Lokkol dotrą w końcu do szkoły muszą wywiązać się ze wszystkich obowiązków dziewczyny Wodaabe – a tych jest naprawdę dużo.
    • 21.50Life Without words 71’ Reż. Adam Isenberg, Turcja 2011
      Nikaraguański język migowy jest wyjątkowy w skali światowej – został stworzony samodzielnie przez głuche dzieci w latach 80’ gdy w miastach Nikaragui powstały pierwsze szkoły dla głuchoniemych. Od tamtej pory został skodyfikowany i wszedł do użytku w edukacji niesłyszących dzieci. Niestety, podziały społeczne w Nikaragui wciąż są wyraźne i na prowincji wciąż żyją ludzie głuchoniemi nie mający nigdy żadnego kontaktu z jakimkolwiek językiem i żadną formą edukacji. W filmie towarzyszymy wolontariuszce pragnącej nauczyć języka migowego rodzeństwo trójki niesłyszących dzieci i ich rodzinę, nie jest to jednak zadanie proste, zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę, że bohaterowie filmu to już nie dzieci a dorośli ludzie którzy nigdy nie posługiwali się żadnym językiem.

    sobota, 26 kwietnia

    Globalna wioska

    • 13.00Writings that weave waves, 60’ Reż. Cerise Phiv, Tajwan 2013
      Wschodnia Formoza, według jednej z teorii, jest miejscem gdzie 6000 lat temu zaczęła się migracja ludów Austronezyjskich, mieszkańców większości wysp oceanu spokojnego i indyjskiego. Dziś jest to dom dla większości rdzennej ludności Tajwanu. Dokument Cerise Phiv’a skupia się na małej grupie młodych członków plemienia Atayal i ich strategiach wyrażania „rdzennej” tożsamości poprzez odnajdywanie i wynajdywanie tradycji. Jednocześnie film ukazuje łączność Atayal z innymi narodami Pacyfiku, nie tylko poprzez pokrewny język, lecz również przez podróże i transnarodowe festiwale tworzące globalną społeczność rdzennych narodów.
    • 14.05Krasna Malanka, 52’ Reż. Reż. Dmytro Sukholytkyy-Sobchuk, 2013, Ukraina
      Film realizowany przez kilka lat, w różnych sytuacjach, z udziałem kolejnych pokoleń młodych mężczyzn przygotowujących karnawałowe święto Malanka w zamieszkanej przez rumuńską mniejszość wsi Krasna w Obwodzie Czerniowieckim. Malnka jest świętem angażującym prawie wszystkich mieszkańców Krasnej, jednak dla organizujących ją młodzieńców jest przeżyciem wyjątkowym i swoistym rytuałem przejścia. „Krasna Malanka” to nie tylko zapis żywej tradycji, a przede wszystkim znakomity portret społeczności współczesnej ukraińskiej wsi.

    Etnoszorty: Religia we współczesnym świecie

    • 15.05We don’t need a Grave, 27’ Reż. Satbyul Kim, Japonia 2013
      „We don’t need a Grave” opowiada o fundacji z Japonii, która zajmuje się promowaniem i organizacją niereligijnych pogrzebów polegających na rozrzucaniu prochów (najczęściej do morza, lub jakiegoś innego pięknego/ważnego miejsca).Dzięki wnikliwości autorki filmu zyskujemy wielowymiarowy obraz tej praktyki obejmujący zarówno procedurę mielenia kości na proszek (w profesjonalnej maszynie lub w domu młotkiem) jak i oficjalne ceremonie czy zwierzenia ludzi, którzy chowają w ten sposób bliskich. Film we wciągający sposób łączy takie tematy jak intymność, miłość, śmierć z rytuałem oraz społecznymi i prawnymi konsekwencjami takiego działania.
    • 15.35Live Happily Ever After? 28’ Reż. Dorien Theuns, Anglia/Holandia 2013
      W 1714 roku Cornelis Chastelein, dawny oficer, a później zapalony misjonarz, swoją ostatnią wolą uwolnił 12 rodzin indonezyjskich niewolników nadając im prawo własności do jego ziemi. Jedynym warunkiem dla obdarowanych było utrzymanie i poszerzanie chrześcijańskiej wiary, miał być to zaczątek idealnej, egalitarnej wspólnoty chrześcijańskiej. Taki był początek miejscowości Depok. Dziś, 300 lat później, Depok jest dużym miasteczkiem na przedmieściach Dżakarty, wciąż jednak mieszkają w nim prawdziwi „Depokkers” – potomkowie 12 wolnych rodzin – usiłujący praktykować swoją religię i znaleźć swoje miejsce w muzułmańskiej Indonezji.

    Jak wyżyć I

    • 16.10Macko, 30’ Reż. Davor Borić, Chorwacja 2013
      Chorwacki reżyser Davor Borić gościł już na „Oczach i Obiektywach” z filmem „Gorgeus of the Evning”. Tym razem zostawiamy za sobą karnawałową zabawę i skupiamy się na jednej osobie. Tytułowy Macko to miejscowy artysta. Rękodzieło jest dla naszego bohatera nie tylko sposobem na związanie końca z końcem a również działalności na rzecz miejscowej społeczności i środkiem umożliwiającym przepracowanie wojennej traumy.
    • 16.45City Tour, 50’ Reż. Andrei Nicolae Teodorescu, Rumunia 2013
      W tym filmie głos zabiera załoga ratowników medycznych i miasto – ale ta jego część, której istnienia zwykle się nie dostrzega bądź przemilcza. Pracownicy szpitala wyruszają w trasę i spotykają się z ludźmi w rozpaczliwych sytuacjach, uzależnionymi od narkotyków, parających się prostytucją, często bezdomnych i żyjących w skrajnej nędzy. I oni, i załoga karetki opowiadają historie – swoje bądź cudze, opisujące początki pracy na ulicy czy nadużycia policji. Jest to film o życiu, które trwa, które mimo trudów i przeszkód jest wyzwaniem, jakiemu bohaterowie i bohaterki City Tours próbują podołać.
    • 17.40Golden Worm, 12’ Reż. Cairang Duojie, USA 2013
      Ophiocordyceps sinensis, yatsa gunbu – to nazwy wyjątkowego grzyba, występującego jedynie w Himalajach , którego owocniki wyrastają z głowy zabitej gąsienicy-nosicielki. Od wieków owocniki wraz ze zmumifikowanymi gąsienicami cienione są jako specyfik tradycyjnej chińskiej medycyny, osiągając w Chinach zawrotne ceny. Wraz ze wzrostem zamożności chińskiego społeczeństwa wzrasta popyt na yatsa gunbu – dziś dla wielu młodych Tybetańczyków z prowincji zbieranie gąsienic jest jedynym sposobem na zdobycie pieniędzy.
    • 18.00Noise that Brings Money, 41’ RReż. Konrad Pilot, Norwegia 2013
      Na rynku żelaza w Maroua, regionie na dalekiej północy Kamerunu, miejscowi kowale przemieniają złom w przedmioty codziennego użytku. Karoserie stają się taczkami , koła ciężarówek są przekształcane w pługi, a mniejsze kawałki złomu kończą jako łyżki. „Hałas, który przynosi pieniądze” to portret Abakara – ambitnego i kreatywnego kowala – wynalazcy, który ze złomu wyczarowuje swoją „ulepszoną” kuchenkę na węgiel i drewno, wynalazek, który ma zapewnić mu stabilne życie „przedsiębiorcy”. Film powstał jako praca magisterska (MA) na Visual Cultural Sudies Uniwersytetu w Tromsø.

    Muzyka i tożsamość

    • 19.05Songs of Blue Hills, 90’ Reż. Utpal Borpujari, Indie 2012
      Naga z północno-wschodnich Indii nie są jednorodną grupą, ludy dzieli wiele, a łączy - muzyka. Ona, wraz z tańcem, stanowi rdzeń kultury Naga. Dawniej, w Nagaland chrześcijańscy misjonarze deprecjonowali wartość tradycyjnych pieśni, gdyż wiązali je oni z pogańskimi wierzeniami grupy. Obecnie, kiedy tradycyjna muzyka ludowa przeżywa odrodzenie, młode pokolenie próbuje uwspółcześnić jej brzmienie, uczynić zrozumiałą dla każdego słuchacza.
    • 20.35Takiej Polki na kraju nikt nie zna, 6:30’ Real. Jacek Wajszczak, Polska 2013
      Bohaterami tego filmu są słynny muzyk ludowy Franciszek Racis i jego wnuczka Agnieszka ze wsi Rutka Tartak na Suwalszczyźnie. Ten krótki obraz stanowi próbę uchwycenia międzypokoleniowego dialogu i różnych podejść do muzyki ludowej.
    • 20.55Messages by Music – Senegal in Transition , 76’ reż. Cornelia Strasser, Szwajcaria/Senegal
      W zachodniej Afryce istnieje tradycja przekazywania informacji za pośrednictwem muzyki. To stwierdzenie jest wyjątkowo prawdziwe dla wszystkich bohaterów filmu, zarówno tradycyjnych śpiewaków (Griotów) jak i ich współczesnych odpowiedników (a nieraz zjadliwych krytyków) reprezentowanych w filmie przez rapera i pan-afrykanistę Awadiego oraz piosenkarza R&B Facoly’ego.

    niedziela, 27 kwietnia

    Ameryka Łacińska w obiektywie

    • 13.00Darkmoon, 50’ Reż. Thomas John, "Ronyk" (Floriano Enrique Hernandez Cruz), Meksyk 2013
      Po problemach z projekcją w zeszłym roku z radością przedstawiamy „Darkmoon” Thomasa Johna. Zrealizowany wspólnie z „Ronykiem”, meksykańskim artystą wizualnym, film wykorzystuje poetycki jeżyk sztuk wizualnych by przedstawić nam postać Angeliny Suyul, bilingwalnej poetki piszącej w majańskim języku Tzotzil. Zarówno twórczość poetki jak i obraz filmowy stanowią próbę uchwycenia tożsamości młodych rdzennych mieszkańców Meksyku. Film wraz z pracą pisemną opartą na badaniach terenowych stanowią pracę magisterską (MA) Thomasa na kierunku Antropologia Wizualna i Mediów na Wolnym Uniwersytecie Berlina.
    • 14.00Afluentes, 29’ Reż. Joao Meririnhos Wielka Brytania/Peru 2013
      „Afluentes” to po Hiszpańsku dopływy. Mniejsze rzeki i strumienie wpadające do większej rzeki albo jeziora. W tym przypadku owo jezioro to Ayahuasca, napar o właściwościach psychodelicznych, który ściągną bohaterów filmu do peruwiańskiej części Amazonii. Film Joao Meririnhosa jest próbą pokazania wciąż narastającego fenomenu „duchowej turystyki” która z całego świata przyciąga do Amazanonii ludzi pragnących kontaktu z „autentycznym” szamańskim rytuałem. Film powstał jako praca magisterska (MA) na wydziale antropologii wizualnej Uniwersytetu w Manchesterze.

    Migracje

    • 14.40Fatima, 8’ reż. Rafał Skalski, Polska 2012
      Swoją historię opowie nam szesnastoletnia Fatima – Czeczenka i uczennica jednego z warszawskich gimnazjów. Będzie to opowieść o tym jak postrzega siebie w polskiej szkole, o trudnościach jakie stoją przed dziećmi migrantów chcącymi kształcić się w Polsce a w końcu o problemach ze zbliżeniem do siebie polskich i czeczeńskich rówieśników i rówieśnic. Film został zrealizowany w serii filmowej „Narracje Migrantów” Fundacji na rzecz Różnorodności Społecznej.
    • 14.50The Camp , 91’ reż. Jean-Frederick de Hasque. Belgia 2012
      Obóz dla uchodźców w Agame jest największą tego typu placówką w Beninie, będącą schronieniem głównie dla uciekinierów z krajów sąsiadujących. Spoglądając okiem i obiektywem belgijskiego etnografa nie możemy jednak oprzeć się wrażeniu, że trafiliśmy do zwykłej, całkiem zamożnej wioski. Jedynie narracje uchodźców i ich nieustająca praca przypominają o tym, że w założeniu Agame miało być dla niech jedynie tymczasowym miejscem zamieszkania.
    • 16.30Behind the Wheel, Reż. Elise Laker, Tadżykistan 2013
      Każdego roku setki migrantów, głównie mężczyzn opuszcza Tadżykistan w poszukiwaniu dobrze płatnej pracy za granicą. Co jednak dzieje się z kobietami, które zostają na miejscu? „Behind the Wheel” ukazuje nam jedną z odpowiedzi na to pytanie, poprzez historię Nigory – Uzbeczki, której spokojnie życie jako „pani domu” zostaje wywrócone do góry nogami przez wyjazd męża. Nie mogąc polegać na partnerze (który zaczął już nowe życie w Rosji) Nigora kwestionuje utarte normy genderowe i zaczyna samodzielnie zarabiać pieniądze w typowo „męskim” zawodzie – jako mechaniczka samochodowa.
    • 17.00Forward (Adelante), 51’ Reż. Noam Osband, USA 2013
      Katolicka parafia św. Patryka w Norristown została założona przez irlandzkich migrantów i przez wiele lat stanowił dla nich religijne i towarzyskie centrum. W końcu jednak parafia zaczęła podupadać, w 1990 roku katolicka szkoła, niegdyś przyjmująca 30 – 40 dzieci do jednej klasy, została zamknięta. Wszystko wskazywało na to, że podobny los czeka też sam kościół. Wtedy przybyli Meksykanie. Ich obecność tchnęła nowe życie w parafię, jednocześnie stawiając nowe wyzwania. „Forward” to opowiedziana z dużym rozmachem historia dwóch zupełnie odmiennych społeczności migranckich dla których religia okazuje się być wspólnym językiem. Film jest elementem dysertacji Noama Osbanda na temat przeżyć migrantów ekonomicznych we współczesnych Stanach Zjednoczonych.

    Jak wyżyć? II

    • 18.00Igrushki, 51’ Reż. Lina Lužytė, Litwa 2012
    • br> Jechałam pociągiem. Stanęliśmy na stacji w Żłobinie, obudziłam się, a w oknie był krokodyl. Tak reżyserka filmu opisuje swoją pierwszą bytność w białoruskim miasteczku, żyjącym ze sprzedawanych pasażerom pociągu igrushek, czyli pluszowych zabawek – w tym wspomnianego krokodyla. Idąc jego tropem, Lina Lužytė dociera do twórczyń zabawek i pokazuje nam ich losy. Widzimy ich pracę, determinację i cały Żłobin, w którym podchodzenie do pociągu z pluszakiem jest nielegalne, więc do pociągu Żłobin się skrada, a z milicją – tańczy.
    • 19.00Ana Botol in West Timor, 43’ Reż. Yoshinari Morita. Japonia 2012
      W Kupang w indonezyjskim Zachodnim Timorze żyją i pracują tzw. ana botol – „butelkowe dzieciaki”. Większość czasu w mieście spędzają oni na zbieraniu złomu i niepotrzebnych rzeczy by wymienić je na pieniądze. Pieniądze, które wydadzą żyjąc przez resztę roku spokojnie w górskich wioskach na wschód od Kupang. Film jest próbą podważenia i przedyskutowania na nowo utartych stereotypów dotyczących ubóstwa w krajach globalnego południa.
    • 19.50Tryptyk Jabłkobranie, 23’ Real. Jacek Wajszczak, Polska 2013
      "Jabłka, człowiek, maszyna" 2:10’ / "Coś swojego" 17:21’ / "Takie jabłka" / 3:30’ / Tryptyk „Jabłkobranie” to opowieść o codzienności pewnej rodziny w południowo-wschodniej Polsce i, oczywiście, o zbiorze Jabłek – a to nie przelewki, załadować i sprzedać trzeba 11 ton jabłek! Filmy Jacka Wajszczaka są jednak czymś więcej niż proste kino obserwacyjne, to poszukiwanie istoty filmu antropologicznego, wolnego od zamkniętej struktury „dramatu społecznego” a otwartej na ciągły dialog i zmianę miejsca pomiędzy obserwującym i obserwowanymi.
    • 20.25Searcy County, 6:22’ Reż. Noam Osband, USA 2012
      Jak podkreśla sam autor, po badaniach terenowych prowadzonych w amerykańskim interiorze, zależało mu na stworzeniu filmu szczerze ukazującego realia życia jego rozmówców. Obserwowanym przez Osbanda miejscem jest aukcja bydła – najważniejsze miejsce na ekonomicznej mapie prowincjonalnego Searcy County.

    Odchodzące światy

    • 21.10Mahout: Changing Reigns, 17’ Reż. Erik Dettle, USA 2013
      Mahout – tak nazywają w Tajlandii ludzi których życie nierozerwalnie związane jest z opieką i tresurą słoni. Tradycyjnie wędrowali oni ze swoimi słoniami po półdzikich pastwiskach, czasem tylko trafiając do miast. Ich życie poznajemy poprzez narrację młodego spadkobiercy tradycji oraz miejscowego buddyjskiego mnicha, którzy pokazują nam jak zmienia się stosunek ludzi do słoni pod wpływem urbanizacji i kapitalizmu.
    • 21.35Casa das Minas - Twilight of the Sanctuary , 80’ Reż. Hili Leimgruber, Jens Woernie, Brazylia, Szwajcaria 2013
      Hili Liemgruber dotarła do „Casa das Minas” – brazylijskiej świątyni Voodoo dzięki inspiracji książkami niemieckiego pisarza Huberta Fichte, potrzeba było jednak 6 lat by w końcu reżyserka ukończyła swój film o tym wyjątkowym miejscu. Nie zobaczymy w nim wymyślnych rytuałów, krwi ofiarnych zwierząt czy szaleńczych transów. To film o starych kontynuatorkach dawnej tradycji, które nie przekazały swojej wiedzy i ważnym miejscu kultu, które wkrótce przestanie istnieć, a zarazem osobista, etnograficzna opowieść o relacji filmowczyni z kapłankami, które wcale nie są takie skore do dzielenia się swoimi tajemnicami.
  • Oczy i Obiektywy X (2013)

    OCZY I OBIEKTYWY X (2013)

    piątek, 5 kwietnia

    16.30 – Rozpoczęcie X Przeglądu Filmów Etnograficznych "Oczy i Obiektywy"

    Święto, procesja, karnawał

    • 17.00Gorgeous of the Evening, 27’ Reż. Davor Borić. Chorwacja, 2012
      W wiejskim rejonie Slawonii miejscowi uświetniają karnawał nietypowym konkursem piękności.
    • 17.30Looking at Themselves – Băbăluda luda, 30’ Reż. Mihai Andrei Leaha. Rumunia, 2012
      Obserwowana przez oczy i obiektywy rumuńska tradycja przebierania się za „Babaludę” i radosnego świętowania wiosennego powrotu ziemi do życia.
    • 18.00Vasilicari i Trzej Królowie w Sopotni Małej, Filmy Państwowego Muzeum Etnograficznego. Real. Mariusz Raniszewski, Patryk Pawlaczyk, Amudena Rutkowska. Polska, 2011
      Etnograficzna wycieczka na polską prowincję i do nieco bardziej odległej Macedonii, gdzie będziemy świadkami kolorowych, świątecznych procesji i korowodów.

    Tożsamość

    • 18.50Stacja kolejowa Krasne-Busk. Opowieści przesiedlonych kobiet, 67’
      Film ukazuje doświadczenia kobiet związane z przesiedleniami, które nastąpiły w wyniku zmiany granic państwowych po II wojnie światowej. Jest to unikalna możliwość wysłuchania opowieści kobiet, których historie życia codziennego przeplatają się z tragicznymi wydarzeniami wojennymi. Historia przesiedleń okresu końca wojny i powojennych była przez lata – i jest nadal – interpretowana przez polityków różnych opcji zgodnie z ich aktualnym interesem politycznym. Film oddaje głos samym przesiedlonym, pokazując historię z perspektywy kobiet, gdyż to właśnie ich dotyczyły przesiedlenia w pierwszej kolejności.
      Film jest rezultatem międzynarodowego projektu "Krasne - Junction Station of Displacements" zrealizowanego w lipcu 2012 roku przez Fundację "Dobra Wola" z Krakowa w partnerstwie z Fundacją Kobiecą z Krakowa oraz International School of Equal Opportunities z Kijowa, Jugendwerk der AWO Wurttemberg ze Stuttgartu i MONAliesA z Lipska.
    • 19.50Wymiary tożsamości Polonii w Gruzji, 27’ Reż. Łukasz Kamiński i Maciej Eichelberger. Polska, 2012
      Wyprawa do Gruzji by poznać naszych rodaków – tamtejszą Polonię. Przez lata władzy Związku Radzieckiego ekspresja tożsamości Polaków w Gruzji była znacząco ograniczona. Dopiero zmiany lat '90. XX w. pozwoliły osobom polskiego pochodzenia na swobodne poszukiwanie i odgrywanie swojej tożsamości. Film jest efektem projektu ”Wymiary tożsamości Polonii w Gruzji. Polacy z Tbilisi, Akhalciche i Lagodekhi” i został zrealizowany przez studentów IEiAK UW.
    • 20.35Savage Memory, 75’ Reż. Zachary Stuart i Kelly Thomson. USA, 2011
      Czym jest dziedzictwo? Co po nas zostanie? Te i inne pytania stawia sobie Zachary Stuart, prawnuk Bronisława Malinowskiego, w swojej podróży w czasie i przestrzeni by uchwycić kim w zasadzie był jego słynny pradziad dla badanych przez niego Trobriandczyków i własnej rodziny.

    21.50 – Zakończenie

    sobota, 6 kwietnia

    Muzyka w podróży

    • 13.00Masters of Overtone Singing, 53’ Reż. Jean-Franois Castell. Francja, 2011
      Muzyczna podróż w głąb mongolskiego stepu i do centrum współczesnego Paryża. Młody francuski etnomuzykolog Johanni Curtet wprowadzi nas w świat mistrzów śpiewu gardłowego z Mongolii, którzy w odległej Francji postanawiają nagrać materiał na płytę z prawdziwego zdarzenia. Film nagrodzony między innymi na Festiwalu Jeana Roucha w Paryżu.
    • 14.00Regressa Urgente, 52’ Reż. Joao Sardinha i Antonio J. Saraiva. Portugalia, 2011
      Historia młodej Kanadyjki, która opuściła Montreal, by spełnić swoje marzenie i zostać śpiewaczką Fado. Pięć lat po wyjeździe kamera towarzyszy jej w trudnym przedsięwzięciu, jakim jest powrót do domu.

    etno szorty I

    • 15.00My Kosher Shifts, 20’ Reż. Iris Zaki. Wielkia Brytania, 2012
      Co stanie się, gdy młoda liberalna Żydówka zacznie pracę na recepcji w koszernym hotelu dla ortodoksyjnych Żydów? Efekt z pewnością nie będzie trefny, zwłaszcza gdy w grę wchodzi zadawanie najtrudniejszego pytania: „dlaczego?”.
    • 15.20Kok Boru - Winged Game, 10’ Reż. Sylwia Pietrowiak i Karolina Dorożała. Polska, 2007
      Jaka jest największa miłość Kirgiza? Oczywiście konie! Krótki acz głęboki wywiad z trenerem jazdy konnej i gry w „Kok Boru” (czyli Ciąganie Kozła).
    • 15.30Toku fenua, 29’ Reż. Martin Zinggl. Austria, 2011
      Życie płynie powoli na najmniejszej zamieszkałej wyspie na Pacyfiku. Jedynie poziom morza jest z roku na rok coraz wyższy i wyższy...

    W sieci

    • 16.10Flowers at the Window, 50’ Reż. Giovanni Princigalli. Kanada, 2012
      W Internecie można znaleźć strony gdzie młode afrykańskie dziewczęta poszukują partnerów z Europy. Kim są owe Kobiety? Czy kieruje nimi jedynie naiwność? A może desperacja i chęć ucieczki z biednego kraju? Odpowiedź jak zwykle okaże się o wiele bardziej skomplikowana gdy uda nam się wyjść po za ekran komputera i poznać prawdziwe życie „dziewczyn z ogłoszenia”.
    • 17.10Money Tree, 35’ Reż. Helena Patzer. Polska, 2013
      Czy migracja rozbija rodzinę? Czy bliskość można okazywać gdy od rodziny oddziela cię ocean? Głęboka analiza zjawiska transnarodowej migracji i odziaływania nowoczesnych technologii komunikacyjnych na codzienne życie. Film zrealizowany przez Helenę Patzer, absolwentkę IEiAK UW to efekt wieloletnich, wielostanowiskowych badań terenowych w USA i na Filipinach.

    Rodzina

    • 18.00Standing on the Edge of a Thorn, 33’ Reż. Robert Lemelson. USA, Indonezja, 2012
      Intymny obraz rodziny z biednego, rolniczego rejonu Indonezji, która musi zmierzyć się z problemami takimi jak bieda, choroba umysłowa ojca, handel ludźmi.
    • 18.40Nutaraqtaariavittuq - Expecting the Child, 75’ Reż. Amelie Breton. Kanada 2012
      Mieszkanki odległej Grenlandii już dawno przestały rodzić dzieci na ziemi przodków – szpitale w odległej Kanadzie oferują o wiele lepsze zaplecze. Jednak jedna z Inuickich matek decyduje się na tradycyjny poród w domowym zaciszu. Intymna historia rodzinna z dalekiej północy.
    • 20.10Sisterhood, 74’ Reż. Roger Horn. RPA, 2010
      Bycie osobą transgenderową w Południowej Afryce nie jest najłatwiejsze. Jednak z pomocą przyjaciół da się znieść. Portret trójki homoseksualnych robotników z plantacji wina, którym przyjaźń pozwala poradzić sobie z otaczającą ich nietolerancją.

    21.25 – Zakończenie

    niedziela, 7 kwietnia

    Indie

    • 13.00Himself He Cooks, 65’ Reż. Valerie Berteau i Philippe Witjes. Belgia, 2011
      W Złotej Świątyni Sikhów w Amritsar wolontariusze codziennie przygotowują 100 000 darmowych posiłków dla pielgrzymów i gości. Ten przepięknie zrealizowany poemat wizualny ukaże nam religijność „od kuchni”.
    • 14.15Mallamall, 75’ Reż. Lalita Krishna. Kanada, 2012
      Czyli wielkie centra handlowe podbijają Indie! Przemiany w indyjskim społeczeństwie i gospodarce poznamy przez pryzmat właściciela małego sklepiku rodzinnego, pracownika firmy consultingowej wprowadzającej hipermarkety na rynek indyjski i przedstawicielki nowej klasy średniej, pragnącej „modernizacji” swojego kraju.

    Święto

    • 15.45La Ultima Calle, Reż. Rasmus Sievers i Marina Masonis. Niemcy, 2011
      Na przedmieściach turystycznej Barcelony leży mała uliczka. Jej mieszkańcy w zmieniających się czasach starają się utrzymać tradycję i lokalną społeczność organizując tradycyjną uliczną fiestę.
    • 17.00Manapanmirr in Christmas Spirit, 60’ Reż. Miyarraka Media. Australia, 2012
      Czy może być coś bardziej swojskiego od świąt Bożego Narodzenia? Dla mieszkańców Australijskiej Ziemi Arnhema to nie tylko pamiątka narodzin Jezusa ale również czas wspominania zmarłych przodków i oczekiwania Wolmy – pierwszej letniej burzy zwiastującej nadejście pory deszczowej.

    etno szorty – Afryka

    • 18.10Framing the Other, 25’ Reż. Ilja Kok i Willem Timmers. Holandia 2012
      Co widzi przeciętny turysta w odległym kraju? To, co mu pokażą. W świecie globalnej turystyki całe społeczności mogą zostać turystycznymi atrakcjami. Wydaje nam się, że to co obserwujemy jest autentyczne, gdy w rzeczywistości to jedynie „turystyczne” show. A po wszystkim zostaje jeszcze pytanie: jak daleko posunęliśmy się w uprzedmiotowieniu „innego”? Film wielokrotnie wyświetlany i nagradzany na międzynarodowych festiwalach dotyczących praw człowieka.
    • 18.35Nanny Cam: Xenophobia in the Motherland, 20’ Reż. Roger Horn. RPA, 2010
      Współtwórca tego filmu postanowił oddać kamerę w ręce osoby, której problemy chciał poznać – swojej niani, żyjącej na przedmieściu południowoafrykańskiego miasta, przez które przetoczyła się fala zamieszek na tle etnicznym.

    Polityka/Społeczeństwo

    • 19.15Living Well, 30’ Reż. Ane Lyngstad Oltedal. Norwegia, 2012
    • 20.00AFTER THE SILENCE what Remains Unsaid Does Not Exist?, 90’ Reż. Vanina Vignal. Francja, Rumunia, 2012
      Co nie zostało powiedziane – nie istnieje? Czy przemilczenie historii zagoi rany? Intymna rozmowa dwóch kobiet, pochodzących z dwóch różnych światów, na temat młodości spędzonej pod dyktaturą komunistyczną. Film, zrealizowany z wyjątkową wrażliwością, ukazuje jak wielki wpływ na społeczeństwo może mieć reżim nawet dwadzieścia lat po upadku. Opowieść wyjątkowo bliska sercu każdego, kto żył we wschodniej Europie przed 1989 rokiem, zrealizowany z wyjątkową wrażliwością, wywarł już ogromne wrażenie na publiczności w trakcie pokazów w Rumunii i Estonii.
  • Oczy i Obiektywy IX (2012)

    OCZY I OBIEKTYWY IX (2012)

    piątek, 20 kwietnia

    Życie w ruchu

    • 17.00Nomads, real. Rodion Ismailov. Azerbejdżan 2010, 52'
      Surowe i pełne niebezpieczeństw życie wędrownych pasterzy w Azerbejdżanie. Niesamowita wędrówka przez górskie odstępy splata losy zwierząt i ludzi, których przetrwanie zależy od przemierzenia trasy wytyczonej przez ich przodków. Uważne spojrzenie na rzadko odwiedzane miejsce na Ziemi.
    • 18.00Circo Rois – Che bella vita!, real. Philip Singer. Stany Zjednoczone 2004, 60'
      Historia jednej z ostatnich wędrownych rodzinnych trup cyrkowych w Kampanii na południu Włoch. Przez 52 tygodnie w roku, rodzina podróżuje od miasteczka do miasteczka, co wieczór racząc widzów tradycyjnym przedstawieniem commedia dell'arte pełnym żonglerki, magicznych sztuczek, klaunowskich wygłupów i akrobatycznych popisów. Wgląd w niezwykłe życie odchodzącego świata cyrku.
    • 19.00The Himba, real. David Hradetzky. Namibia/Kaokoveld 2001, 15'
      Namibijscy czerwoni nomadzi żyją w pobliżu granicy z Angolą. Po trzech stuleciach uciekania przed władzami obu krajów, członkowie ludu Himba przywykli do niezwykłego trybu życia. Główną bohaterką filmu jest Katrosza, córka Mberikuatisa, która barwiąc swe ciało czerwonym kamieniem, chroni się przed słońcem i imperialnym gwałtem.

    Obrzęd: problemy reprezentacji

    • 19.30Wesele Minangkabau, real. Maria Szymańska-Ilnata. Polska, Indonezja 2012, 30'
      Film dokumentuje przygotowania do tradycyjnego wesela w Zachodniej Sumatrze oraz jego przebieg. Mamy okazję prześledzić przygotowania społeczności Minangkabau do uroczystości oraz samo przyjęcie weselne z procesją z domu panny młodej do domu pana młodego. Lokalni znawcy tradycji obrzędowych i muzycznych objaśniają w rozmowie z autorką znaczenie zarejestrowanych wydarzeń.
    • 20.00In Search of the Hamat’sa: A Tale of Headhunting, real. Aaron Glass. Stany Zjednoczone 2004, 33'
      Hamat’sa (lub „taniec kanibali”) to najważniejsza ceremonia ludu Kwakwaka’wakw (Kwakiutlów) w Kolumbii Brytyjskiej (Kanada). Autor filmu śledzi historię antropologiczych przedstawień związanego z nią tańca i pokazuje, jak różne podejścia do przeszłości wpływają na współczesne wykonania Hamat’sa. Tło dla filmu stanowi refleksja nad etyką przedstawień etnograficznych i przeformułowaniem relacji pomiędzy antropologami i osobami przez nich badanymi.

    Zbliżenie

    • 20.30Sisters in Law, real. Kim Longinotto i Florence Ayisi. Kamerun, Wielka Brytania 2005, 104'
      W małym mieście Kumba od siedemnastu lat w żadnej sprawie dotyczącej przemocy domowej nie zapadł wyrok skazujący. Ale prokurator stanowa Vera Ngassa i przewodznicząca sądu Beatrice Ntuba chcą pomóc swej społeczności i wpłynąć na zmiany w całym kraju. Ten fascynujący, momentami zabawny dokument, pokazuje historię dwóch kobiet niosących pomoc w najtrudniejszych sprawach, kiedy walkę utrudnia presja rodzin i społeczna zmowa milczenia.

    sobota, 21 kwietnia

    Miejska sztuka przetrwania

    • 18.30Demolition (Chaiqian), real. J. P. Sniadecki. Chiny, Stany Zjednoczone, 62'
      Portret miejskiej przestrzeni, pracy migrantów i krótkotrwałych powiązań w centrum Chengdu – stolicy prowincji Syczuan w środkowo-zachodnich Chinach. Ulegający ciągłym przeobrażeniom plac robót to miejsce naznaczone ciężką fizyczną pracą i związkami człowieka z maszyną. To również pole dynamicznych relacji pomiędzy robotnikami i robotnicami ze wsi, którzy muszą odnaleźć się w miejskiej rzeczywistości.
    • 19.30Chokora – Surviving on the Street, real. Lea Furrer. Szwajcaria 2010, 50'
      Anthony i Robert – nastolatkowie z Nairobi – pokazują widzom swój codzienny świat. Za pomocą kamery dokumentują i komentują życie na ulicach – poznajemy nie tylko ich problemy, lecz również pełne nadziei plany na przyszłość i poczucie humoru. Wpuszczenie filmowanych „za kamerę” pozwala spojrzeć na rzeczywistość z innej perspektywy.

    Zbliżenie

    • 20.30Keep the Dance Alive, real. Rina Sherman. Namibia, Angola, Francja 2007, 75'
      Film opowiada o tańcach i praktykach opętania przez duchy wśród grup północo-zachodniej Namibii i południowo-zachodniej Angoli, posługujących się językiem Ojtiherero. Ludy Ovahimba, Ovadhimba, Ovahakaona, Ovakuvale i Ovatjimba różnią się, lecz łączy je wspólna kultura i system wierzeń. Dokument ukazuje codzienne sytuacje, w których zarówno młodym, jak i starym, towarzyszą muzyka i śpiew.

    niedziela, 22 kwietnia

    • 16.30Prolog, aut. Pola Rożek. Polska 2011, 32'
    • 17.00 – Komentarz do filmu: dr Tomasz Rakowski (Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UW, koordynator merytoryczny projektu), Pola Rożek (etnografka, reżyserka), Dorota Ogrodzka (animatorka kultury), Paweł Ogrodzki (fotograf).
      Film przedstawia mieszkańców Broniowa i Ostałówka oraz dynamikę działań prowadzonych przez etnografów, animatorów i artystów wraz z mieszkańcami. Ukazuje intensywność spotkania i typ budowanych relacji oraz obrazuje sposób odkrywania lokalnej kultury w działaniu, by następnie wprowadzić mieszkańców wsi w przestrzeń trzech typów aktywności, które stały się przedmiotem odrębnych narracji filmowych.
    • 17.30Urządzenia z Broniowa i Ostałówka, aut. Łukasz Skąpski. Polska 2011, 13'
      Obraz przedstawia świat konstruktorów, tworzących niezwykłe maszyny rolnicze – samoróbki, które zawdzięczają swój wyjątkowy wygląd częściom składowym o różnej, często zaskakującej proweniencji.
    • 17:45Fitness, aut. Łukasz Skąpski. Polska 2011, 8'
      Film przedstawia tworzone własnymi rękami przez młodych mieszkańców wsi świetlice-siłownie. Obrazy stanowią fascynujące świadectwo zaradności i pomysłowości autorów samoróbek, stanowiących odpowiedź na funkcjonowanie w warunkach ekonomicznego niedoboru.
    • 17:55Substancja odżywcza, aut. Elżbieta Jabłońska. Polska 2011, 34'
      Tematem filmu są opowieści mieszkańców (w tym głównie mieszkanek) o wiejskich smakach. Niespieszna narracja filmu staje się pretekstem do stworzenia portretu wiejskich kobiet i ukazania przestrzeni ich codziennej kreatywności.
    • 18.30 – Dyskusja z udziałem publiczności. Rozmowom towarzyszyć będzie wideo Wojtka Ziemilskiego "Traktory".

    Bałkany na kwartet filmowy

    • 19:00Orkiestra gra… a ty patrz, real. Maria Małanicz-Przybylska, Pola Rożek. Polska 2012, 16'
      To eksperymentalny film muzyczno-etnograficzny, będący połączeniem szybkiej, teledyskowej interpunkcji montażowej z elementami terenowej obserwacji. Tempo narracji wyznacza muzyka, hałas, mnogość zdarzeń dźwiękowych, które skłaniają „niewidzialnego” uczestnika zdarzeń do absolutnie subiektywnych refleksji nie tylko na temat muzycznego festiwalu w serbskiej Gučy.
    • 19:15Peace to All, real. Elizabeta Koneska. Macedonia 2007, 26'
      Klasyczny w swej formie film etnograficzny o szacunku i chęci życia w pokoju. W macedońskiej świątyni nazywanej dziś kościołem św. Mikołaja lub türbe H’idir baba, modlą się liczne wspólnoty etniczne i religijne. Prawosławni i Muzułmanie (bektaszyci, sufi i sunnici) uznają, że miejsce to należy do nich wszystkich i w równym stopniu mogą z niego korzystać.
    • 19:45Roma Snapshots: A Day in Sarajevo, real. Vanja Čelebičić. Bośnia i Hercegowina, Wielka Brytania 2007, 8'
      Film stanowi próbę wniknięcia w poczucie własnej tożsamości, przynależności i pamięci Romów mieszkających w Sarajewie. Pokazuje ich codzienne historie w urywkach z równoległych rzeczywistości, w których przeplatają się bolesne wspomnienia, śmiech i religijne przekonania. Obraz podzielony między cztery jednocześnie rozwijące się wątki zwraca uwagę na problem etnograficznej reprezentacji świata badanych, przed jakim stoi filmowiec.
    • 20:00Trials, Tribulations & Sustainable Growth of a Cock, real. Vladimir Perović. Czarnogóra 2010, 19'
      Co roku, w nadmorskim miasteczku Perast w Czarnogórze jeden z wielu miejscowych kogutów uczestniczy w szczególnym wydarzeniu. Jako wybraniec, musi stawić czoła niespodziewanym próbom. To historia o życiu w świecie ludzkich zasad i obrzędów...

    Zbliżenie

    • 20:30Pogłosy, powidoki, Szymon Uliasz (reżyseria), Dariusz Czaja (scenariusz), Polska 2010, 35'
      Filmowa podróż po Wenecji. Odległa od pocztówkowych przedstawień i bedekerowych ilustracji próba dotknięcia jej niewidocznej i niewidzialnej strony. To w istocie antropologiczna medytacja o mieście. Filmowy eksperyment,w którym na równych prawach występuje obraz, muzyka i osobista narracja.
    • 21:00Tobacco, Truths and Rummikub, real. Steef Mayknecht. Holandia 2010, 93'
      Reżyser przez ponad rok obserwował i filmował cztery żyjące obok siebie, choć niekoniecznie dobrze się znające środowiska w niegdyś cieszącej się dobrą sławą dzielnicy Nieuwland (Schiedam, Holandia). Na skutek pojawienia się licznych imigrantów w dzielnicy zaszły daleko idące zmiany… Film przypomina skrzyżowanie antropologicznego kina obserwacyjnego z „Dymem” Paula Austera i Wayna Wanga (1995).
  • Oczy i Obiektywy VII (2011)

    OCZY I OBIEKTYWY VIII (2011)

    piątek, 25 lutego

    • 17:00otwarcie Przeglądu
    • 17.30Funeral Season, real. Matthew Lancit. Kanada, Kamerun 2010, 87'
      Autor filmu, kanadyjski Żyd, udaje się do Kamerunu w ślad za dziewczyną, w której jest zakochany. Jednak jego uwagę podczas pobytu w Afryce zaczynają zajmować ceremonie pogrzebowe, w które wprowadzają go zaprzyjaźnieni miejscowi przewodnicy. Swoje obserwacje zderza ze wspomnieniami śmierci swoich przodków. To im film ten dedykuje.
    • 19.10Ngat Is Dead: Studying Mortuary Traditions, real. Christian Suhr Nielsen, Ton Otto, Stephen Dalsgaard. Dania 2007, 59'
      Pokazywane w filmie zwyczaje pogrzebowe i ceremonie wymiany na wyspie Baluan stają się jednocześnie pretekstem do zaprezentowania, jak obecność i udział antropologa w obserwowanych wydarzeniach, może wpływać na społeczność oraz charakter powstającej w terenie wiedzy. Kamera towarzyszy cały czas antropologowi Tonemu Otto, który udaje się na wyspę po śmierci Ngata, swojego adopcyjnego ojca.
    • 20.15Uncanny Strangers, real. David Picard, Wielka Brytania 2009, 46'
      W serii epizodów autor filmu pokazuje codzienne życie rybackiej wioski na południowo-zachodnim Madagaskarze. Szczególnie interesujące okazują się relacje pomiędzy miejscowymi a różnego rodzaju Obcymi – pracownikami zachodnich NGO-sów, turystami, etnografem, ale również… przodkami i duchami „tromba”.
    • 21.10If The Vagina Had Teeth, real. Liivo Niglas, Frode Storaas. Mozambik 2009, 60'
      Twórcy filmu mieli niepowtarzalną okazję zarejestrowania zanikającej tradycji ceremonii przywoływania deszczu w Mozambiku. Na co dzień do oglądania tych rytuałów płodności dopuszczane są wyłącznie kobiety oraz starsi mężczyźni. A to dlatego, że uczestniczki ceremonii udają mężczyzn i zachowują się wyjątkowo obscenicznie.

    sobota, 26 lutego

    • 14.30Copains & Coquins. La Bande a Rouch au Niger, real. Berit Madsen, Anne Mette Jørgensen. Dania 2007, 59'
      Jean Rouch, zmarły w 2004 r. klasyk filmu etnograficznego, spędził w Nigrze 50 lat swojego życia. W tym czasie nie tylko kręcił filmy, ale i zaprzyjaźnił się ze swoimi miejscowymi współpracownikami i bohaterami filmów. Autorzy docierają do nich i próbują dowiedzieć się, jak wpłynęła na nich wieloletnia znajomość ze słynnym reżyserem.
    • 15.35Petit à petit, real. Jean Rouch. Francja 1971, 90'
      Damouré, szef miejscowej firmy „Petit à petit” wyrusza do Paryża, by zobaczyć, jak ludzie mogą żyć w piętrowych apartamentowcach. Relacje z paryskich zwyczajów, które obserwuje, zdaje w listach swoim rodakom. Po lekturze listów znajomi uznają, że Damouré zwariował. Na ratunek wysyłają Lama. Obydwaj panowie postanawiają po powrocie do Afryki wybudować piętrowy budynek.
    • 17.15Transfiction, real. Johannes Sjöberg. Wielka Brytania 2007, 57'
      Film jest „etnofikcją” – eksperymentalną próbą przedstawienia życia bohaterów poprzez improwizacje. Autor skupia się na życiu transseksualistów, mieszkających w Sao Paulo – problemach z tożsamością i dyskryminacją poprzez zaprezentowanie ich codziennego życia. Film stanowił część doktoratu Johannesa Sjöberga.
    • 18.30Kultura daru, real. Maciej Eichelberger, Łukasz Kamiński. Polska 2011, 90'
      Autorzy filmu śledzą różne przejawy alternatywnej myśli społecznej opartej na współpracy, otwartości i bezpośredniej wymianie doświadczeń. Natrafiają przy tym na różnorodne inicjatywy, które starają się przywrócić dynamikę wymiany człowiekowi i kulturze. Dialog z przedstawicielami i aktywistami takich nurtów jak open source, permakultura, qi gong, sztuka wymiany czy food not bombs, prezentuje nowe formy „darowania”.
    • 20.10Je ne suis pas moi-même, real. Alba Mora, Anna Sanmartí. Hiszpania 2009, 50'
      Fascynująca śledztwo przeprowadzone przez autorów filmu, którzy próbują dowiedzieć się, jak wytwarzana jest plemienna afrykańska sztuka, trafiająca do europejskich galerii.. Film stawia pytania o to, kto w czasach postkolonializmu ma prawo oceniać autentyczność przedmiotów i decydować o ich wartości. Zdobywca Material Culture Film Prize na RAI Film Festival w 2009 r.
    • 21.05Children of Raminia, real. Quitterie Bienvenu. Francja 2010, 25'30''
      Co siedem lat członkowie plemienia Antambahoaka urządzają rytualną inscenizację wielkiej podróży swojego przodka, księcia Raminii, z Arabii na Madagaskar. W czasie tej ceremonii miejscowi chłopcy są zbiorowo obrzezani, a wszystkie dzieci stają się pełnoprawnymi członkami społeczności plemiennej.
    • 21.40Schwere Geburt, real. Christa Pfafferott. Niemcy 2009, 60'
      Katja zaszła w ciążę po 3 dniach znajomości z Johannesem. Młodzi rodzice nie darzyli siebie wielkim uczuciem. Mimo to postanowili, że dziecko się urodzi. Obrazom z ich codziennego życia i opieki nad malutką Rahel towarzyszy swoista spowiedź Katji, dla której proces wychowywania córki jest niezwykle trudny i zaskakujący. Obydwoje jednak rodzice chcą zrobić wszystko, by Rahel miała dzieciństwo lepsze od ich własnego.

    niedziela, 27 lutego

    • 15.30Wszystkie Mazurki Świata, real. Tomasz Knittel. Polska 2010, 33’
      Film jest dynamicznym zapisem festiwalu „Wszystkie Mazurki Świata”. Cykliczna impreza, na którą składają się koncerty, warsztaty i spotkania, stara się pokazać rolę polskiej muzyki tradycyjnej w kształtowaniu europejskiej i światowej kultury muzycznej. W przypominającym teledysk filmie fragmenty koncertów przeplatają się z opowieściami artystów o odkrywaniu muzyki tradycyjnej we współczesnym świecie.
    • 16.05Wieś Swarycewycze, real. Jagna Knittel. Polska 2010, 27’
      To kolejne po „Takich pieśni sobie szukam” spotkanie z ukraińską tradycją białego śpiewu. Autorka towarzyszy mieszkankom wsi w codziennych sytuacjach i podczas świąt. Wszechobecna pieśń jest dla nich drogą wyrażenia emocji, okazją do spotkania, wspomnieniem przeszłości. Dzięki obecności kamery owa przeszłość zostaje odkryta na nowo, tak przez śpiewaczki, jak i społeczność wsi.
    • 16.30Opowieść na dwa głosy, real. Maria Małanicz-Przybylska, Pola Rożek. Polska 2010, 22’
      Film poświęcony ciesielstwu na Mazowszu. Opowieść o dawnych tradycjach i zwyczajach snują dwaj kuzyni z Wachu na Kurpiach. Ich historia ilustrowana jest ujęciami ze skansenów i muzeów. Zostaje skontrastowana ze współczesnym zapisem pracy ciesielskiej. Obrazowi towarzyszy muzyka zespołu „Jazzpospolita”.
    • 17.00Etnograf z kamerą, real. Maria Małanicz-Przybylska, Pola Rożek. Polska 2010, 22’
      Mieszkańcy Spycimierza przygotowują się do ważnej uroczystości religijnej. Kamera etnografek rejestruje chronologiczny zapis działań. Z offu płynie komentarz miejscowego proboszcza. Jaka to uroczystość? To autorki ujawnią na koniec filmu.
    • 17.35W Nowicy na końcu świata, real. Natasza Ziółkowska-Kurczuk. Polska 2009, 67’
      Rok z życia mieszkańców Nowicy, wsi w Beskidzie Niskim, która przed II wojną światową była w większości łemkowska. Sytuaca zmieniła się po Akcji „Wisła”. Do dziś powróciło ok. 20% rdzennych mieszkańców. Oprócz nich we wsi mieszka wielu ludzi napływowych – hipisi, punki, artyści, odszczepieńcy...
    • 19.00Gandhi’s Children, real. David MacDougall. Indie, Australia 2008, 185’
      Monumentalne dzieło Davida MacDougalla, który spędził kilka miesięcy w usytuowanym na przedmieściach Delhi zakładzie dla 350 chłopców – sierot, uciekinierów z domu, skazanych za drobne przestępstwa. Instytucja ta stara się zapewnić im ochronę i wyżywienie. Nie jest to jednak łatwe przy takiej ilości dzieci z różnorodnymi problemami.
  • Oczy i Obiektywy VII (2010)

    OCZY I OBIEKTYWY VII (2010)

    piątek, 12 marca

    Obrzęd, rytuał, wiara

    • 17:30 - Easter in Sicily, real. Jean-Luc Chevé. Francja 2005, 90'
      Okres Wielkiego Tygodnia to na Sycylii czas świętowania. Poznając wraz z historykiem burzliwą historię wyspy, dostrzeżemy wpływy kultury rzymskiej, greckiej, arabskiej, normańskiej, hiszpańskiej, żydowskiej i albańskiej na różnorodność i przepych obrzędów związanych z Wielkanocą.
    • 19:00 - Atani, real. Jacek Olędzki. Polska 1989, 12'
      W Atani, niewielkiej wiosce południowej Nigerii, mieszkają wyznawcy kilku odłamów protestantyzmu. Najbardziej prężny jest Kościół Apostolski, w którego świątyni co tydzień odbywają się msze. Wierne to właściwie same kobiety. Co niedzielę tańczą, klaszczą, śpiewają gospel. Z całym zaangażowaniem przeżywają liturgię. W tym samym czasie niezadowoleni mężczyźni gromadzą w zaroślach tradycyjne fetysze i amulety, składające się na ołtarze, mające chronić Atani przed demonami.
    • 19:30 - Judas en Tepito, real. Mauro Altschuler. Meksyk 2007, 45'
      Na ulicach Tepito, biednego meksykańskiego barrio, odbywa się ceremonia zabijania Judasza. Oprawą tego wydarzenia zajmuje się grupa teatralna. W założeniu zabicie Judasza ma być nie tylko spełnieniem tradycji, ale również służyć oczyszczeniu i pozwolić mieszkańcom wylać swoje żale względem polityków. Dlatego i sama postać Judasza zostanie wpisana w kontekst polityczny...
    • 20:30 - Kabała w Kabulu , real. Dan Alexe. Belgia/Rumunia 2007, 87', film z polskimi napisami
      Na ulicach Tepito, biednego meksykańskiego barrio, odbywa się ceremonia zabijania Judasza. Oprawą tego wydarzenia zajmuje się grupa teatralna. W założeniu zabicie Judasza ma być nie tylko spełnieniem tradycji, ale również służyć oczyszczeniu i pozwolić mieszkańcom wylać swoje żale względem polityków. Dlatego i sama postać Judasza zostanie wpisana w kontekst polityczny...

    sobota, 13 marca

    Daleko od domu?

    • 13:00 - Saalam Aleykum Copenhagen, real. Sašo Niskač, Słowenia 2008, 19'
      Krótki dokument o trójce młodych ludzi mieszkających w Kopenhadze, w których żyłach płynie krew turecka, kurdyjska, libańska i duńska. Film ukazuje ich stosunek do kwestii imigracji i integracji, ich codzienne problemy i wyzwania, które podejmują, ich wartości rodzinne oraz poglądy na temat duńskiego społeczeństwa i samej Kopenhagi.
    • 13:30 - Home, real. Jennifer Peachy. Wielka Brytania 2007, 32'
      Kameralny i intymny portret Japonki, która we wczesnej młodości wyruszyła do Anglii w ślad za swoim mężem. Na miejscu przeżyła szok kulturowy. Mimo że Anglię uznała za barbarzyńską, zdecydowała się zostać w Europie. Dopiero dziś, po śmierci ojca, powraca do Japonii uporządkować przeszłość. Jej córka, której zależy na poznaniu prawdy o swojej rodzinie, rejestruje kamerą powrót do ojczyzny.
    • 14:00 - Enet Yapai - An Ambonwari Girl, real. Daniela Vávrová. Słowenia 2008, 25'
      Vávrová poznała przyszłą bohaterkę swojego filmu w 2005 roku w wiosce Ambonwari w Papui Nowej Gwinei. Powróciła tam po 2 latach. Przez pół roku towarzyszyła Enet i jej mamie podczas wyrabiania sago, łapania ryb oraz zbierania trawy na kosze i maty. W ten sposób powstał eksperymentalny zapis interakcji między Enet, kamerą oraz etnografką.
    • 14:30 - Luc de Heusch. Un pensee sauvage/Wild thinking, real. Karin de Villers. Belgia 2007, 50'
      Belgijski etnograf i dokumentalista, asystent twórcy belgijskiej kinematografii, Henri Storcka. Przyjaciel Jeana Roucha. Zainspirowany pracami Levi-Straussa, kontynuator poszukiwań badawczych Marcela Griaule'a. Surrealista i anarchista. Luc de Heusch.

    Dokument/antropologia

    • 16:00 - Promised Paradise, real. Leonard Retel Helmrich. Holandia/Indonezja 2006, 53'
      Na przedmieściach Dżakarty, trubadur Agus stawia telewizor zrobiony z kartonu i przy pomocy pudełka udającego WTC oraz drewnianego samolotu w kształcie ryby, na oczach dzieci odtwarza ataki z 11. września. Pytając o sens zabijania tysięcy niewinnych ludzi, Agus rozmawia z terrorystą odpowiedzialnym za wysadzenie dyskoteki na Bali w 2002 roku oraz dzięki pomocy medium próbuje skontaktować się z zamachowcem-samobójcą. Bohater konfrontuje rzeczywistość z performancami pełnymi niepokoju i aktów przemocy niszczących jego kraj.
    • 17:00 - Dokument a film antropologiczny - panel dyskusyjny z udziałem antropologów, krytyków i twórców: dr Zbigniew Benedyktowicz, dr Krzysztof Kopczyński, dr Sławomir Sikora, Tadeusz Sobolewski.
    • 19:00 - Flight from Heaven, real. Leonard Retel Helmrich. Holandia/Indonezja 2003, 63'
      Zamachy na Bali i w Dżakarcie zburzyły wizerunek Indonezji jako przyjaznego kraju umiarkowanego islamu. Film opowiada o korzeniach skrajnychfundamentalistów stojących za tymi atakami - ekskluzywnych muzułmańskich szkołach dla chłopców, których wpływ na życie społeczne i polityczne Indonezji stale rośnie.
    • 20:15 - The Other Side of Istanbul, real. Döndü Kilic. Niemcy, 82'
      Film daje wgląd w procesy odkrywania i doświadczania homoseksualności w homofobicznej Turcji - kraju, gdzie ujawnienie swojej odmiennej orientacji seksualnej nierozerwalnie łączy się z wyrzuceniem poza nawias społeczeństwa.

    niedziela, 14 marca

    Życie muzyką

    • 13:00 - Sangita Praya - Music Lover, real. Anne-Kristine Hansen. Wielka Brytania 2007, 33'
      Filmowa opowieść o czterech Hindusach mieszkających w Kochi w południowych Indiach. Zajmują się w życiu różnymi rzeczami, ale jedyne, co ma dla nich znaczenie, to muzyka. Mistrz, uczeń, profesjonalny muzyk i promotor: cztery spojrzenia - różne, a jednocześnie podobne.
    • 13:30 - Temporary Sanity, real. Dan Bruun. Wielka Brytania 2006, 32'
      Dynamiczny film o jamajskiej kulturze dancehall w Nowym Jorku. Głównym bohaterem jest Skerrit Bwoy, który prowadzi i rozkręca imprezy. Jest znany ze swojego tańca - wyjątkowo zwierzęcego, brutalnego, energicznego i pełnego seksu. Jednak uparcie powtarza, że dancehall daje biednym lepsze życie, ratuje od patologii.
    • 14:15 - Skrzypce na Mazowszu, real. Maria Małanicz-Przybylska i Pola Rożek. Polska 2009, 18'
      Mazowieccy skrzypkowie wprowadzają widzów w swój muzyczny świat. Poprzez ich opowieści i grę poznajemy nie tylko wiejski repertuar i historię wiejskich kapel, ale i zmiany muzycznokulturowe, jakie dokonały się po wojnie na mazowieckiej wsi.
    • 14:40 - Śpiew na Mazowszu, real. Maria Małanicz-Przybylska i Pola Rożek. Polska 2009, 23'
      Śpiew jest ważnym elementem wiejskiego życia. Muzycy w różnym wieku opowiadają o zmianach, ale i ciągłości tradycji, w barwny sposób przybliżając repertuar, formę jego przekazu z pokolenia na pokolenie, a także kulturowo uwarunkowane zasady doboru pieśni na każdą okazję.
    • 15:00 - Drums of Red River, real. Jayasinhji Jhala. USA 2009, 60'
      Film jest zapisem festiwalu Chu Dong Tu w 2007 roku. Przywrócone w latach osiemdziesiątych na fali gospodarczych i politycznych reform trzydniowe święto jest przykładem powrotu do tradycji starego Wietnamu.

    Pamięć i śmierć

    • 16:30 - Against Blood Justice, real. Nathalie Rossetti i Turi Finocchiaro. Francja 2008, 52'
      Historia Luce, która w czasie wojny na Bałkanach straciła syna. Po jego śmierci kobieta nie pragnie zemsty, a wręcz przeciwnie - postanawia wybaczyć zabójcy. Odpuszczenie winy, które odmieniło życie dwóch osób: bohaterki oraz człowieka, który zamordował jej syna.
    • 17:30 - Gyumri, real. Jana Ševčiková. Czechy 2008, 68', film z polskimi napisami
      Pod koniec 1988 roku w potężnym trzęsieniu w ormiańskim mieście Gyumri zginęło 25 tys. ludzi. Ponad jedną trzecią ofiar stanowiły dzieci. Po dwudziestu latach okaleczone rodziny starają się oswoić traumę i wychować nowe dzieci, z których większość nosi imiona nigdy nie poznanych braci i sióstr.
    • 19:00 - Sweetgrass, real. Lucien Castaing-Taylor i Ilisa Barbash. USA 2009, 101'
      Sweetgrass jest zapisem ostatniej tradycyjnej trasy pokonywanej przez stada owiec w drodze na letnie pastwiska przez góry Absaroka-Beartooth w Montanie (2003). To pełnometrażowy, pozbawiony odautorskiego komentarza dokument, owoc kilkuletniej pracy antropologów, będący świadectwem bliskości natury i kultury, ludzi i zwierząt, czułości i przemocy, przenikania się owych sfer. Choć film jest niebywale atrakcyjny wizualnie, warto zwrócić uwagę na rolę dźwięku: to on tworzy wiele znaczeń w filmie. Tym samym paradoksalnie można powiedzieć, że ta warstwa filmu przełamuje poetykę kina obserwacyjnego.
    • 21:00 - The Last Rites of Honorable Mr. Rai, real. Jayasinhji Jhala. USA 2007, 60'
      Pan Rai był wieloletnim mieszkańcem świętego miasta Varanasi i jego ostatnim życzeniem była kremacja i pochówek w starożytnym Harish Chandra Ghat. Dzięki filmowi nakręconemu na zamówienie rodziny Rai jesteśmy w stanie zobaczyć, usłyszeć i doświadczyć ostatniego obrzędu przejścia w życiu Hindusa.
  • Oczy i Obiektywy VI (2009)

    OCZY I OBIEKTYWY VI (2009)

    piątek, 13 marca

    • 17:00 - Żeby to było ciekawe..., real. Karolina Dudek, Sławomir Sikora, Polska 2009, 73’
      Współcześnie obrzędy ulegają często mediatyzacji, a media rytualizacji. Proces ten uwidacznia się bardzo wyraźnie w obrzędach weselnych. Niegdyś ceremonię ślubną upamiętniała jedna fotografia wykonana w atelier. Z biegiem lat albumy weselne liczyły coraz więcej zdjęć i stawały się foto-esejami. Wraz z pojawieniem się nowego medium – filmów VHS – rozpoczęła się epoka filmów weselnych. Dzisiejsze cyfrowe filmy weselne są multimedialnymi kolażami, produktami reżyserii i stylizacji, zaś fotografowie-filmowcy stali się prawdziwym mistrzami ceremonii. Filozofia filmu weselnego zdaje się być prosta – ważne, żeby to było ciekawe... Film zestawia materiał nakręcony przez antropologów w czasie wesela polsko-angielskiej pary, ze sfilmowanymi później wywiadami, oryginalnymi materiałami realizatorów filmu weselnego, a także powstałym z nich filmem. Ta wielogłosowa narracja jest nie tylko ciekawym obrazem współczesnego wesela, ale również metakomentarzem na temat fenomenu filmu weselnego.
      Zdjęcia: Tomasz Saliński, Jakub Czerwiński, Sylwia Chorązka, Łukasz Suszek, Sławomir Sikora, Karolina Dudek; montaż: Szymon Pietrowski
      © Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Uniwersytet Warszawski 2009.
      Praca naukowa finansowana ze środków na naukę w latach 2008-2009 jako projekt badawczy.
    • 18:30 - Gugara, reż. Andrzej Dybczak, Jacek Nagłowski, Polska 2008, 67’
      Gugara w języku Ewenków oznacza dźwięk dzwonków używanych przez pasterzy reniferów. To jeden z niewielu dźwięków, jakie można usłyszeć w tajdze, ale ostatnio i on ucichł. W przeciągu ostatnich kilku tygodni Dymitr i Tatiana – starzy pasterze – stracili całe swoje stado. Co teraz robić w tajdze? Czym się zająć, zwłaszcza gdy jest się ostatnimi pasterzami reniferów w całym okręgu? Wszyscy inni przenieśli się już z lasu do niezbyt odległej rosyjskiej wioski. Ten obserwacyjny dokument opisuje pełen paradoksów świat byłych nomadów i pasterzy reniferów, rozpad małej syberyjskiej społeczności. Bohaterowie filmu znajdują się na różnych etapach rozstawania się z rzeczywistością znaną jako tradycyjny sposób życia.

    Wieczór wschodnich pieśni:

    • 20:00 - Takich pieśni sobie szukam, reż. Jagna Knittel, Polska 2008, 35’
      Film powstał pod wpływem spotkania dwóch światów. Jeden z nich to młodzi ludzie z miasta, miłośnicy muzyki tradycyjnej, którzy dotarli na Polesie w poszukiwaniu archaicznych pieśni – chcieli je nagrywać i uczyć się ich. Drugi świat to wiejscy artyści, śpiewacy z poleskich wsi Perebrody i Stari Koni, leżących na pograniczu ukraińsko-białoruskim. To ludzie, którzy kiedyś pełnili w swej społeczności istotną rolę, i którzy dziś, kiedy od kilkudziesięciu lat muzyka tradycyjna jest tam zupełnie niepopularna, żyją trochę na marginesie, a ich talenty muzyczne zostały zapomniane – zarówno przez wieś, jak i przez nich samych. Bohaterowie filmu dzięki „przybyszom z innego świata” odnaleźli motywację, żeby znów śpiewać, poprzez pieśni odżył w nich świat ich młodości. Między nimi a przybyszami z miasta zrodziła się szczególna więź, pogłębiana przez wiele lat, pełna radości z odnalezienia wspólnej pasji, jaką jest śpiewanie.
      Film został zrealizowany w ramach projektu: Ukraina archaiczna i współczesna – pieśni i ludzie w ramach programu Polsko Amerykańskiej Fundacji Wolności ”RITA - przemiany w regionie”.
    • 20:40 - Koniec pieśni, reż. Piotr Borowski, Polska 2007, 53’
      Zimą 1980/81 r. autor filmu wyruszył wraz z trójką przyjaciół, aktorów „Gardzienic”, na „Wyprawę zimową” – przez 3 miesiące pokazywali swój spektakl na Białostocczyźnie. Chodzili pieszo od wsi do wsi, docierali do osad położonych z dala od uczęszczanych dróg. Spotykali ludzi różnych narodowości i wyznań: staroobrzędowców, Tatarów, prawosławnych, Białorusinów. Ci ludzie, w geście wdzięczności za przedstawienie, śpiewali im swoje pieśni. Ich śpiew Piotr Borowski utrwalił wtedy na taśmach magnetofonowych. W roku 2007 powrócił tam, aby im te nagrania oddać lub przekazać je rodzinom tych, którzy już odeszli. Film stanowi wzruszający zapis spotkań autora filmu z ludźmi, których śpiew nagrywał niemal 30 lat temu oraz ich dziećmi, wnukami, sąsiadami – zarejestrowane na taśmach głosy zdają się bezpośrednio przywoływać i uobecniać tę warstwę lokalnej kultury, która odeszła w zapomnienie. Jedynie w owych pieśniach, które ucichły, słychać jeszcze echa świata, którego już nie ma.
      Idea i reż.: Piotr Borowski; montaż i zdjęcia: Rafał Leszczyński; zdjęcia: Mateusz Skalski; współpraca: Gianna Benvenuto; fotografie archiwalne: Wanda Wróbel.
      Film powstał dzięki pomocy finansowej MKiDN, m.st. Warszawa oraz Fundacji im. Stefana Batorego (Program dla Tolerancji).

    sobota, 14 marca

    • 13:00 - Confluences - Emerillon of French Guiana, reż. Perle Møhl, Dania / Francja 2007, 86’
      Perle Møhl towarzyszy z kamerą Indianom Emerillon w ich codziennych, tradycyjnych zajęciach – łowieniu ryb, przygotowaniu manioku, pleceniu mat czy poszukiwaniu rzadkiego gatunku liany w tropikalnym lesie – starając się uczestniczyć we wszelkich ważnych dla grupy wydarzeniach. Polemizując z ugruntowanymi w piśmiennictwie etnograficznym przedstawieniami Indian jako archaicznych „dzikich”, autorka pokazuje, jak Emerillon angażują się w prace lokalnego samorządu i zabiegają o swe prawa, wynikające z posiadania francuskiego obywatelstwa, nie rezygnując ze swej indiańskiej tożsamości. Kamera śledzi również, jak lokalni aktywiści starają się odtworzyć i ocalić to, co w toku modernizacji zdążyli utracić – dawne pieśni, wzory, i rodzimy język. W efekcie otrzymujemy solidny, wielowątkowy materiał etnograficzny, rejestrujący tytułowe zlewanie się, mieszanie i przenikanie elementów lokalnych i globalnych, tradycyjnych i nowoczesnych.
    • 14:45 - Sugartown: The Bridegrooms, reż. Kimon Tsakiris, Grecja / Niemcy 2006, 72’
      Mieszkańcy małej greckiej miejscowości borykają się z nie lada problemem: przeważającą większość populacji stanowią mężczyźni, co więcej: tracący stopniowo nadzieję na szczęśliwe małżeńskie życie, starzejący się kawalerowie. Walczący o reelekcję burmistrz miasteczka opracowuje i wprowadza w życie szalony plan: zabiera panów na „matrymonialną wycieczkę” do podmoskiewskiego miasta Klin, gdzie czekać ma na nich grupa samotnych kobiet – potencjalnych żon, gotowych odmienić niewesoły los i osiedlić się na greckim wybrzeżu. Czy uda im się przezwyciężyć bariery kulturowe i językowe i znaleźć wymarzonych partnerów? Etnografia w wersji pop, w rytmie rosyjskiego disco.

    Filmy z Dalekiego Wschodu

    • 16:20 - The Art of Regret, reż. Judith MacDougall i Kathy Zhang, Australia / Chiny 2007, 60’
      Chińskie określenie fotografii, tytułowe Art of Regret, przywołuje skojarzenia z poczuciem straty i żalu – z powodu przegapionego ujęcia, niedoskonałej rejestracji ulotnej chwili, nieuchronności przemijania tego, co jawi się przed obiektywem. W błyskawicznie rozwijającym się chińskim mieście Kunming przemysł fotograficzny kwitnie – cyfrowa obróbka sprawia, że ludzie na zdjęciach młodnieją i stają się piękniejsi, ocalając od zapomnienia własny wizerunek; pozwala również przywrócić pamięci stare, nieczytelne niemal portrety sprzed kilkudziesięciu lat, które nieliczni jedynie mieszkańcy zdołali ukryć i ocalić przed konfiskatą podczas Rewolucji Kulturalnej. Czuła na szczegół filmowa próba analizy znaczeń przypisywanych fotografii jako medium wsparta niepozbawioną ironii obserwacją niekonwencjonalnych sposobów wykorzystania techniki do masowej produkcji wizerunków na potrzeby coraz bardziej wymagających klientów.
    • 17:30 - Who Will Teach Me the Half of the Character, reż. Martin Ryšavý, Czechy 2006, 92’
      Od lat 50. Do 1989 roku kolejne pokolenia Wietnamczyków w ramach bratniej współpracy wysyłane były na studia do Czechosłowacji – kraju dziwnego, odległego i egzotycznego. Po latach dawni studenci spotykają, by powspominać życie w przybranej ojczyźnie, napić się czeskiego piwa i odświeżyć swój czeski. Film śledzi kolejne płaszczyzny podróży bohaterów: w czasie (do Czechosłowacji sprzed kilkudziesięciu lat, ale i Wietnamu w przeszłości) i przestrzeni (po kolejnych zalanych wodą wietnamskich miastach). W tle spektakularne, karnawałowe obchody 30. rocznicy zakończenia wojny z USA i nadal żywy kult Ho Chi Minha. Paradoksalny, zaskakujący obraz negocjacji kulturowej tożsamości.

    Wieczór transylwański

    • 19:15 - The Sweet Life and All That Goes with It, reż. Anne Schiltz, Wielka Brytania 2002, 29’
      W rumuńskiej Transylwanii parę wiosek do dziś zamieszkują potomkowie niemieckich osadników, których pierwsza grupa przybyła na te tereny ponad 800 lat temu. Przez stulecia utrzymali własny język oraz silne poczucie kulturowej tożsamości i dumy. Lata 1990. przyniosły kolejną falę migracji – tym razem „z powrotem” do Niemiec, w poszukiwaniu innego, lepszego życia – saksońskie wioski zaczęły stopniowo pustoszeć. Film śledzi historie i codzienne zajęcia tych, którzy zdecydowali się pozostać i kontynuować tryb życia saksońskich przodków.
    • 20:00 - Beyond the Forest, reż. Gerald Igor Hauzenberger, Austria 2007, 75’
      W zapadłych wioskach rumuńskiej Transylwanii reżyser spotyka się z ostatnimi potomkami niemieckich osadników – zgorzkniałym staruszkiem, palącym w domowym piecu kośćmi znalezionych w polu zwierząt oraz wciąż zażywną, choć samotną kobietą, opowiadającą swą historię podczas czyszczenia czekającego już na nią, zawczasu przygotowanego grobu. Trwający na granicy życia i zapomnienia, na marginesie historii, a mimo to dumni ze swej niemieckiej tożsamości bohaterowie snują chwilami zabawną, częściej jednak ponurą opowieść o śmierci kultury, która niebawem wraz z nimi odejdzie w niepamięć. Niełatwy dokumentalny rozrachunek z niejednoznacznością historii XX wieku, oglądanej z perspektywy kulturowej wysepki, wyłączonej z głównego nurtu wydarzeń.

    niedziela, 15 marca

    • 12:30 - On the Road, reż. Dumitru Budrala, Rumunia 1997, 43’
      Etnograficzny film drogi – zapis corocznej podróży, jaką transylwańscy pasterze odbywają ze stadami owiec. Gdy podczas jednej z wypraw zostaje zamordowany doświadczony przewodnik, jego syn musi przejąć obowiązki ojca i bezpiecznie poprowadzić zwierzęta przez góry, zmagając się z czyhającymi po drodze niebezpieczeństwami, złą pogodą i nieprzychylnością miejscowych. Relacja z trudnego procesu dojrzewania do niełatwej roli, wyznaczonej mężczyźnie w rumuńskiej tradycyjnej kulturze lokalnej.

    Afrykańskie popołudnie:

    • 13:30 - Merchands of Miracles, reż. Gilles Remiche, Belgia 2006, 52’
      Film pokazuje silny, wzorowany na amerykańskim ruch ewangelikalny w Demokratycznej Republice Konga. Kamera śledzi działalność czterech pastorów-kaznodziejów, deklarujących posiadanie płynącej od Boga mocy ewangelizacji i cudownego uzdrawiania. Widz obserwuje żarliwe przemówienia, ekstatyczne śpiewy, transowe tańce, błagania o cud – zestaw działań przywołujący na myśl autochtoniczne odmiany szamanizmu. Cuda czynione przez pastorów muszą być jednak okupione sowitymi datkami. Film nie daje jednoznacznej odpowiedzi, czy jesteśmy świadkami lokalności religijnej, czy też religijnej manipulacji.
    • 14:30 - In and Out of Africa, reż. Ilisa Barbash i Lucien Taylor, USA 1993, 60’
      Niesłabnąca zachodnia moda na art brut sprawia, że od lat handel sztuką afrykańską kwitnie, przynosząc „tubylczym artystom”, pośrednikom, kolekcjonerom i sprzedawcom rosnące zyski. Autorzy filmu towarzyszą nigeryjskiemu handlarzowi w długiej drodze z Wybrzeża Kości Słoniowej aż po nowojorskie Long Island, stopniowo odkrywając przed widzem mechanizmy utowarowienia sztuki prymitywnej i towarzyszącej sprzedaży rynkowej manipulacji. Wymiana handlowa staje się tu grą, aktem negocjacji pojęć autentyzmu, oryginalności i kulturowej wartości przedmiotów dla obu stron – poszukujących „prawdziwych fetyszy”, często naiwnych Europejczyków i Amerykanów oraz chcących zrobić dobry interes na wiernych falsyfikatach Afrykanów. W tle wątki kolonialne oraz motyw głębokiego, lokalnego znaczenia wizerunków, które w transkulturowym obiegu handlu sztuką sprowadzone zostały do roli pięknych przedmiotów.

    Oczy i obiektywy na Indie:

    • 16:00 - Silk, Muthappar and VHS, reż. Ulrich Grossenbacher, Damaris Luthi, Szwajcaria 1997, 63’
      Trzy rodziny, trzy historie, trzy style życia – jeśli cokolwiek je łączy, to miejsce i czas: południowe Indie końca XX wieku. Poznamy więc ubogą tkaczkę jedwabnych sari, cisnącą się z dziewięciorgiem rodzeństwa w skromnej chacie, nieco kontrowersyjnego uzdrowiciela, z powodzeniem łączącego w swej praktyce możliwości oferowane przez różne religie oraz lokalnego filmowca, z werwą i inwencją uwieczniającego tamtejsze ceremonie weselne. Czułe na szczegół, pogłębione filmowe portrety bohaterów będące podsumowaniem terenowej pracy etnografa – jeszcze jeden dowód na to, jak wiele potrafi wnieść wrażliwość na osobistą historię.
    • 17:10 - Hippie Masala, reż. Ulrich Grossenbacher, Damaris Luthi, Szwajcaria 2006, 93’
      Spośród szukających w Indiach w latach 1960. i 70. alternatywy dla zachodniego stylu życia dzieci-kwiatów większość po kilku miesiącach czy latach wróciła. W filmie poznamy tych, którzy pozostali: szwajcarskiego górala, starającego się odtworzyć na stokach Himalajów realia rodzinnej wioski; włoskiego jogina, który w skrajnej ascezie szuka duchowego oświecenia i obierającą nieco mniej wymagającą ścieżkę Belgijkę; Holendra, realizującego się w amatorskim malarstwie i otoczonego gromadką dzieci; szalone bliźniaczki wreszcie, prowadzące sklepik z ciuchami w turystycznym raju wysp Goa. Różne drogi, różne wybory, różne realizacje hippisowskiego snu. Ta sama wrażliwość kamery na człowieka i specyfikę jego prywatnej historii.

    Wieczór afgański:

    • 19:00 - Latawce, reż. Beata Dzianowicz, Polska 2008, 80’
      Filmowy zapis niezwykłego eksperymentu: w 2006 roku grupa polskich dokumentalistów spotkała się w Kabulu z uczniami odbudowanej przez PAH szkoły artystycznej. Afgańscy nastolatkowie, po krótkim wprowadzeniu w arkana filmu dokumentalnego, ruszyli z amatorskimi kamerami w miasto, by zarejestrować to, co uznają za istotne, ciekawe, „filmowe”, warte pokazania: przypadkowe sceny uliczne, nędzę żebrzącego dziecka, sytuację własnych rodzin, komentarze polityczne sąsiadów, wreszcie własne żarty i wygłupy... Złożony obraz kolejnych stopni wtajemniczenia w sztukę patrzenia okiem kamery – ale także międzykulturowej negocjacji pojęć niezbędnych do tego, by myśleć o filmie i film robić.
    • 20:30 - Kamienna cisza, reż. Krzysztof Kopczyński, Polska 2007, 51’
      W 2005 roku w wiosce Spingul w północnym Afganistanie zabito kobietę posądzoną o cudzołóstwo. Samosąd mieszkańców spotyka się ze słabą odpowiedzią władz, które są bezradne wobec zmowy milczenia świadków. Niewypowiedziana prawda ciąży nad bohaterami filmu, jednak nikt nie chce jej ujawnić. Autorzy filmu poruszają się w niebezpiecznym i niezrozumiałym dla człowieka Zachodu świecie, w którym rządzi specyficzny system wartości właściwy dla społeczeństwa muzułmańskiego, prawo islamu wciąż stoi na pierwszym miejscu, a rodzice decydują o losach swoich dzieci. Subtelna filmowa próba dotarcia do kulis honorowego morderstwa i – tym samym – do mechanizmów funkcjonowania lokalnego kodeksu obyczajowego.
  • Oczy i Obiektywy V (2008)

    OCZY I OBIEKTYWY V (2008)

    piątek, 14 marca

    16.00-19.20

    Filmy z Festiwalu w Budapeszcie (2007)

    • ”Tales of earth and river” Włochy 2005, 45 min
      Reż. Mario Piavoli
      Wiejskie zwyczaje Mantui opowiedziane głosami ostatnich ludzi, którzy pamiętają dawny świat.
    • ”11 donkeys fall in an empty stomach” Portugalia 2006, 26 min
      Reż. Tiago Pereira
      Meta dokument o życiu w pólnocnej Portugalii.
    • ”The Treasures of Attila” Węgry 2006, 92 min
      Reż. Elemér Szabó
      ”Dzwonkarz” proponuje odbudowę leśnej kapliczki, w miejscu gdzie ukazywała się Matka Boska.
    • ”The Cobbler and the Count of the Flame” Hungary 2006, 12 min
      Reż. Tamás Helényi
      Historia starego szewca, którego życie rujnuje pożar.

    sobota, 15 marca

    15.00-20.00 Konkurs Filmów Etnograficznych

    15.00-17.20

    Rodzina i sztuka

    • ”One in the Family” (”Odna iz roda”) Rosja 2007, 26 min.
      Reż. Ewgenij Aleksandrow, Elena Daniłko
      Lyubov Mikhailovna Deikova, przedstawicielka społeczności starobrzędowców, opowiada o swojej rodzinie.
    • ”A Way of Making Life Beautiful – Yup'ik Art Between Two Worlds” USA, 2007, 17 min.
      Reż. Katrin Simon
      Czym dla Eskimosów Yup'ik jest sztuka?
    • ”Kale and Kale” USA 2006-2007, 50 min.
      Reż. Stephanie Spray
      Opowieśc o codzienności nepalskiej wioski, czyli o tym, co najważniejsze w życiu

    17.30-18.50

    Miasta i miasteczka

    • ”Songhua” Chiny i USA 2007, 29 min.
      Reż J. P. Sniadecki
      Film pokazuje relacje między mieszkańcami Harbin (stolicy chińskiej prowincji Heilongjing) a przepływającą przez to nie rzeką – Sonhua.
    • ”Royal, Nebraska” USA 2007, 23 min.
      Reż. Toby Lee & Fotini Lazaridou-Hatzigoga
      Codzienne prowincjonalne życie w małym miasteczku w Stanach Zjednoczonych. Czy taką Amerykę znamy?.
    • ”Čaršija” Słowenia, Słowacja, Macedonia 2007, 21 min.
      Reż. Barbara Turk Niskač
      Film pokazuje zmiany, jakie zachodzą w postrzeganiu tradycyjnego miejskiego targu w Macedonii w związku z bieżącymi wydarzeniami politycznymi.
    • 19.00 ”Last Yoik in Saami forests?” Finland 2007, 59 min.
      Reż. Hannu Hyvonen
      Film śledzi konflikt między fińskimi leśnikami i hodowcami reniferów.

    niedziela, 16 marca

    14.00-17.20 - Zmagania ze światem, zmagania z samym sobą

    • ”Boże Ciało” Polska 2005, 50 min.
      Reż. Adam Sikora
      Historia o bezrobociu, ubóstwu i beznadziei na Śląsku.
    • ”Monti Moments. Men's Memories in the Heart of Rome” Włochy i USA, 2007, 38 min.
      Reż. Michael Herzfeld
      Obraz nostaglii i poczucia straty w rozwijającej się dzielnicy Rzymu.
    • ”Riding Solo to the Top of the World” Indie 2006, 94 min.
      Reż. Gaurav Jani
      Zapis samotnej podróży motocyklem, przygodzie na dachu świata i poszukiwaniu samego siebie.

    17.30

    • „The Curse of the Hedgehog” Rumunia 2004, 93 min.
      Reż. Budrala Dumitru
      Autor podąża za ubogą cygańską rodziną podczas ich zimowej wędrówki.

    19.00

    • Ogłoszenie wyników konkursu
  • Oczy i Obiektywy IV (2007)

    OCZY I OBIEKTYWY IV (2007)

    piątek, 2 marca

    WIECZÓR KLASYKÓW

    16:00 - 17:30 - Portret Piotra Szackiego:

    • Etnograf w terenie (film studencki), 2006, 7'
    • Filmy nieme ze wsi polskiej:
      • Odpustowe pierniki z Kańczugi - K. Chojnacki, G. Tkaczuk, 1976, 20'
      • Niedziela palmowa - K. Chojnacki, 1976, 7'
      • Czekam na Twoje zmiłowanie - J. Olędzki, 1959, 8'
      • Wota woskowe (film studencki) 2006, 7'

    17:30 - 18:00 - przerwa na kawę

    • 18:00 - "Bronisław Malinowski: Off the Verandah" - Andre Singer, 1985 (52')
      Filmowy portret Bronisława Malinowskiego: ojca-założyciela antropologii, badacza, autora, człowieka.
    • 19:00 - "Trobriand Cricket: an Ingenious Response to Colonialism" - Jerry Leach, Gary Kildea, 1974 (50')
      Film pokazuje przemiany, jakim reguły gry w krykieta (sportu przywiezionego na Trobriandy przez brytyjskich misjonarzy) uległy w zetknięciu z rdzenną kulturą, stając się rytuałem o silnym zabarwieniu politycznym. Obraz został nakręcony w latach 1973-74, krótko przed uzyskaniem przez Papuę-Nową Gwineę niepodległości, przy żywej współpracy ruchu Kabisawali, miejscowej organizacji politycznej. Wyspiarze trobriandcy zaadaptowali ten na wskroś brytyjski sport do warunków lokalnych, tworząc w efekcie zupełnie nową grę: drużyny są cztero- lub pięciokrotnie większe niż w brytyjskiej wersji krykieta i obejmują wszystkich mężczyzn danego klanu. Gracze swymi ruchami naśladują zaś amerykańskich żołnierzy podczas bombardowań w trakcie II Wojny Światowej.
    • 20:00 - "Tracking the Pale Fox: Studies on the Dogon" - Luc de Heusch, 1983 (48')
      Film z werwą i odrobiną ironii opowiada historię badań etnograficznych wśród Dogonów, poczynając od sławnej ekspedycji Marcela Griaule'a z 1931 roku. Część historii poznajemy z narracji Jeana Roucha, słynnego filmowca, mniej znanego ze swych badań terenowych. W obraz wplecione są wywiady Roucha z dogońską starszyzną i uczestniczką ekspedycji Griaule'a, Germaine Dieterlen.

    sobota, 3 marca

    ETNOLOGIA NA ŚNIADANIE:

    • 10:00 - "The Kayapo: Out of the Forest" - Michael Beckham, Terence Turner, 1989 (51')
      W 1989 roku brazylijskim Indianom Kayapo udało się doprowadzić do zjednoczenia rdzennych grup zamieszkujących dolinę Xingu w proteście przeciw budowie zapory wodnej. Realizacja projektu budowy tamy wiązała się z koniecznością zalania terenów indiańskich. Film śledzi proces ustalania wspólnego stanowiska, konstytuowania się oporu rdzennych mieszkańców i ich dochodzenia do głosu w sferze publicznej, w tym w międzynarodowych mediach.
    • 11:00
      • "Himalajska pielgrzymka" - Elżbieta Dziuk, Robert Usewicz, Krzysztof Renik, Michał Zielony, 2007 (16')
        Opowieść o pielgrzymce trójki buddystów, górali himalajskich, do jednej z najstarszych świątyń Ladakhu położonej wysoko w Himalajach.
      • "Lhamo - opera z krainy Śnieżnego Lwa" - Elżbieta Dziuk, Krzysztof Renik, Michał Zielony, 2006 (36')
        Opowieść o festiwalu opery tybetańskiej Lhamo. Przedstawia bogactwo kostiumu i masek, piękno choreografii i oryginalność muzyczną sztuki tybetańskiej. Zdjęcia powstały podczas dorocznego festiwalu operowego Shoton w Dharamsali. Honorowym gościem festiwalu był duchowy i polityczny przywódca Tybetańczyków XIV Dalajlama Tybetu.

    13:00 - 15:30 - I. blok konkursowy: WOKÓŁ SACRUM

    • "Into the Field" - Alyssa Grossman, 2006 (28')
      Niekonwencjonalny chwilami zapis codziennego życia mniszek rumuńskiego prawosławnego monastyru w Varatecu. Większość z 450 sióstr mieszka w zwyczajnych domach, jak ludzie świeccy, dzieląc czas między prowadzenie gospodarstwa i życie zakonne. Autorka filmu koncentruje się na tym, co życie mniszek zbliża do sfery profanum, badając oddzielne, ale wzajemnie powiązane przestrzenie domu i świątyni. Kolejne obrazy przeplatane są eksperymentami filmowymi autorki, będącymi rodzajem meta-komentarza do pracy etnografa w terenie.
    • "Years in a Hand" - E. Aleksandrow, E. Daniłko, I. Gorbunow, 2005 (46')
      Miasto Miass na południowym Uralu słynie z kopalni złota i rozwiniętej metalurgii. Staroobrzędowcy zaczęli osiedlać się w okolicy w XVIII wieku. Przybywając, przywieźli z sobą skrzętnie tajone tradycje i obrzędy. Gdy w połowie XX wieku monastery starowierów zostały zamknięte, mnisi zaczęli przekazywać swą wiedzę zwykłym wiernym. Mniszka Minadora stara się nauczyć parafiankę Liubow Michaiłowną Deikową starodawnej sztuki odczytywania znaków i paschalii - metody wyznaczania dat świąt starego kalendarza na podstawie "czytania" z dłoni.
    • "Santissima Muerte" - Cinzia D'Auria, Włochy, 2005 (38')
      Na przełomie października i listopada w Meksyku obchodzony jest tradycyjny "dzień zmarłych". Film w dialogicznej formie zestawia głosy Azteków i konkwistadorów, zilustrowane obrazami zarejestrowanymi podczas samego święta, będącego synkretycznym połączeniem tradycji katolickich i indiańskich. W nocy z 31 października na 1 listopada indios zapotechi z wioski Atzompa, nieopodal Oaxaca, udają się na cmentarz niosąc jedzenie, zdjęcia, alkohol, papierosy czy cokolwiek, co pochowani tam krewni lubili za życia, by przez całą noc oczekiwać spotkania z duchami bliskich. Podążając śladem dymu z copalu, znęcone zapachem płatków kwiatów, dusze zmarłych przybywają na spotkanie z żywymi.

    16:00

    • "Amir" - John Baily, 1986 (52')
      Amir jest afgańskim uchodźcą w Pakistanie i opowiada poprzez muzykę historię swojego życia, swojego kraju, wreszcie historię swojego uchodźstwa.

    17:30 - 19:30 - II. Blok konkursowy: PROBLEMY SPOŁECZNE W FILMIE

    • "Everyday life of Roma Children from Block 71" - Ivana Todorović, Serbia 2006 (22')
      W Serbii istnieje ok 600 osiedli slumsów. W Belgradzie jest ich 105, a w Nowym Belgradzie 17. Większość mieszkańców stanowi ludność romska. Film pokazuje codzienne życie rodziny Stankovic, mieszkającej w prowizorycznych domkach na tyłach apartamentowców Nowego Belgradu.
    • "Ordinary Lives" - Sheetal S. Agarwal, 2005 (38')
      Bombaj to finansowa stolica Indii, według prognoz w 2020 roku będzie najludniejszym miastem Azji. Dziś połowa mieszkańców - 7 milionów ludzi - żyje w slumsach. Film pokazuje warunki, w jakich żyją mieszkańcy osiedli nędzy, śledząc codzienne życie trzypokoleniowej rodziny ściśniętej na minimalnej powierzchni, w ekstremalnych zdawałoby się warunkach, które jednak stanowią codzienność połowy mieszkańców miasta. Konfrontując głosy z wewnątrz i spoza slumsów, film ponownie stawia pytania o problem biedy, praw człowieka i równouprawnienia płci, tak istotne w kontekście indyjskim. Autorzy starają się pokazać, jak warunki życia - w tym miejsce zamieszkania - determinują postawy społeczne i psychologię ludzi i przeciwnie: jak mieszkańcy definiują przestrzeń, w której dane jest im żyć.
    • "Beggars of Lahore" - Sheba Saeed, 2006 (46')
      Podróż po Lahore, drugim co do wielkości mieście Pakistanu. Film stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o to, co skłania żebraków do życia na ulicy, oraz jakie środki zapobiegawcze zostały powzięte przez agendy rządowe i NGO by rozwiązać problem. Dokument pokazuje polityczne, społeczne, religijne i kulturowe konteksty żebrania jako sposobu na życie. Kamera wchodzi między członków żebraczych mafii i gangów, by powędrować potem do biur oficjeli i działaczy społecznych. Ciężkie, chwilami brutalne kino społeczne.

    20:00

    • "A Hospice in Amsterdam" - Steef Meyknecht (60')
      Przy końcu ulicy Van Gogha w Amsterdamie stoi Veerhuis - zwyczajny dom mieszkalny na zwykłym osiedlu. W ogródku bawią się dzieci, wzdłuż chodnika parkują samochody. Ale do Veerhuis ludzie przychodzą umrzeć. Z rodzinami i przyjaciółmi tworzą tam swoje tymczasowe mikrootoczenie, z którego niebawem odejdą. Przez 4 miesiące reżyser towarzyszył mieszkańcom domu w codziennym życiu, czy może: w codziennym umieraniu...

    niedziela, 4 marca

    10:00 - 11:30 - III. Blok konkursowy: ŻYCIE JEST MUZYKĄ

    • "Pratica e maestria / Practice and Mastery" - Rossella Schillaci, Włochy 2005 (46')
      Zi (wuja) Antonia i zi Vincenza, dwóch braci w podeszłym już wieku, łączy wspólna pasja: zampogna - tradycyjne dudy. Pierwszy tradycyjną metodą robi instrumenty, drugi na nich gra: obaj poświęcili życie muzyce. Pewnego dnia do starców trafia wykładowca instytutu etnologii, pragnąc nagrać z nimi płytę. Film śledzi rozwój projektu, towarzysząc staruszkom w ich codziennym życiu w górskiej wiosce. Wraz z bohaterami, pełnymi godności i niezwykłej radości życia, ale i niepozbawionymi ironii wobec świata, przenosimy się do innej rzeczywistości, w której największe znaczenie ma muzyka.
    • "Singing Pictures: Women Painters of Naya" - Lina Fruzetti, Ákos Östör, Aditi Nath Sarkar, Indie 2005 (40')
      Od pokoleń członkowie wspólnoty Patua w zachodnim Bengalu zajmują się malowaniem i śpiewaniem historii przedstawionych na płótnie. Śpiewają o muzułmańskich świętych, bogach i boginiach hinduizmu, codziennych problemach, sprawach dawnych i nowych. Kiedyś wędrowali z wioski do wioski, żyjąc z datków zebranych podczas występów. Obecność mediów wpłynęła na zmianę tego modelu życia, wobec czego Patua musieli przystosować się do nowych warunków: dziś kobiety z wioski Naya pod Kalkutą założyły spółdzielnię malarek-śpiewaczek. Kamera towarzyszy im podczas codziennych czynności, podczas malowania płócien, śpiewania, gotowania, długich rozmów o przeszłości i współczesności, pozycji kobiet, konfliktach hindusko-muzułmańskich i codziennych problemach. Na płótnach znajdziemy pełną różnorodność wątków: od zburzenia wież WTC 11 września, przez konflikt kaszmirski, lokalnych świętych, na roli kobiety kończąc. Artystki z Naya starają się wyrazić swe własne historie w obrazach i muzyce, co nam daje okazję przyjrzenia się współczesnym problemom Bengalu i Indii.

    12:00 - 15:00 - IV. Blok konkursowy: TEMATY, KTÓRE NAM DORADZANO

    • "In Pursuit of the Siberian Shaman" - Anya Bernstein, 2006 (72')
      Film stanowi próbę przyjrzenia się zza kulis napięciom wokół współczesnego szamanizmu syberyjskiego: równolegle praktykowanego po cichu, w domowych pieleszach, nieoficjalnie i tego przedstawianego w formie utowarowionej, "cepeliowskiej", w odpowiedzi na oczekiwania przybywających z Zachodu turystów, poszukujących śladów kultur "prymitywnych". Obraz diagnozuje i podkreśla szereg nieporozumień pomiędzy miejscowymi i przyjezdnymi, niekiedy jedynie komicznych, nieraz prowadzących do poważniejszych spięć, wynikających w zupełnej nieprzystawalności języków, którymi starają się z sobą porozumieć. Ciekawym kontrapunktem jest naświetlenie konfliktu pomiędzy dominującą w regionie Cerkwią Prawosławną a lokalnymi tradycjami szamańskimi. Autorzy sięgnęli również do zdjęć archiwalnych, stawiając pytanie o przekształcenia, jakim podlegał szamanizm w XX wieku, szczególnie w obliczu niezwykle silnego odrodzenia tych praktyk po upadku ZSRR. Kim są dzisiejsi szamani: tricksterami? Czarownikami? Znachorami? Czy zwyczajnie sprawnymi biznesmenami robiącymi interes na naiwnych turystach?
    • "Koriam's Law" - Gary Kildea & Andrea Simon, prod. 2005, (110')
      Film jest niespiesznym zapisem spotkań antropologa Andrew Lattasa i jego rozmówcy-filozofa, Petera Avarea z wioski Matong w Papui-Nowej Gwinei. Pogłębiony etnograficzny wywiad dopełniają zarejestrowane za pomocą kamery ceremonie składające się na fenomen wysp Pacyfiku, tzw. kulty cargo. W 1964 roku powstał ruch Pomio Kivung, zainicjowany przez Michaela Koriama Urekita. Jego potępione przez władze przesłanie i filozofia opierała się na próbach odkrycia sekretu egzystencji doskonałej, którą Biali mieli odkryć i skrzętnie zataić przed Wyspiarzami. Myśliciele Kivung traktowali przesłanie białych misjonarzy jako zaszyfrowaną, zakodowaną wiedzę tajemną, zaś formy rządów kolonialnych - biurokrację zwłaszcza - jako klucze do ich magicznej władzy. Film stanowi próbę szerokiego przedstawienia zjawiska, jego definicji poprzez dialog białego antropologa z tubylczym rozmówcą.

    15:30 - 19:30 - POSPOLITE ROUCHenie: filmy Jeana Roucha

    • "Chronique d'un été" - Francja 1960 (90')
      Zapis spotkań socjologa, Edgara Morina i Jeana Roucha z paryską młodzieżą, będących próbą realizacji idei cinéma-vérité. Tematem przewodnim długich rozmów jest szczęście, jego różnorodne koncepcje, interpretacje i sposoby przeżywania. Śledzimy rozwój trwającego kilka miesięcy eksperymentu, coraz głębiej poznając relacje łączące bohaterów, którzy z biegiem czasu coraz bardziej odsłaniają się przed kamerą, by w końcu zobaczyć owoc współpracy - i siebie samych - podczas projekcji roboczej wersji filmu.
    • "Moi, un Noir" - Francja 1959 (73')
      Iście rouchowski obraz życia młodych mieszkańców przedmieść Abidżanu na Wybrzeżu Kości Słoniowej. Kamera śledzi każdy krok trójki głównych postaci, dając obraz codziennego życia dzielnic nędzy. Dograny na offie komentarz bohaterów, wcielających się w role herosów zachodniej popkultury, nadaje surrealnego smaku całości, zawieszając i kwestionując realizm przedstawienia.
    • "Les Maîtres Fous" - Francja 1955 (30')
      Zapis dorocznej ceremonii Hauka - centralnego obrzędu kultów opętania obecnych w Nigerii i Ghanie od lat 20. do 50. XX wieku. Obserwujemy jak kolejni uczestnicy wchodzą w trans, opętani przez duchy kolonialnych zarządców, jak w paradoksalny sposób odtwarzają ceremonie wojskowe Białych, wreszcie: jak po krwawym obrzędzie wracają do codziennych zajęć.

    19:30 - Ogłoszenie werdyktu Jury

    21:00 - Koncert zespołu ŻYWIOŁAK (w klubie Harenda, ul. Krakowskie Przedmieście 4/6)

  • Oczy i Obiektywy III (2006)

    OCZY I OBIEKTYWY III (2006)

    piątek, 24 lutego

    17:00 - 20:00 - filmy polskie

    • "Kurban" - Tomasz Strączek, Polska (30')
    • "Surva" - Paweł Krzyworzeka, Polska (30')
    • "Muzyka Żydowska w pamięci wiejskich muzykantów" - Andrzej Bieńkowski, Polska (57')
    • "Stara muzyka" - Remigiusz Hanaj, Dariusz Gajewski, Polska (30')
    • (po filmach komentarz reżyserów)

    20:00 - koncert muzyków ludowych związanych ze Stowarzyszeniem "Dom Tańca"

    sobota, 25 lutego

    16:00 - 22:00 - filmy nagrodzone na IX Międzynarodowym Festiwalu Filmów Etnograficznych (Oxford 2005) organizowanym przez Royal Anthropological Institute

    • "Dhobighat" - Giogri Gerini, Szwajcaria, 2004 (48')
      Dhobighat jest najwiekszą na świecie pralnią na swieżym powietrzu- tutaj 4000 dhobi pracuje po to aby zapewnic 15 milionom mieszkańców Bombaju czyste ubrania, jest to niezwykle ciężka praca. Większość z Dhobi jest niepismienna i mimo, że używają oni bardzo prostych metod i tak maja świetnie zorganizowany system prania ton ubran dziennie. Mimo że nie ma komputerowej ewidencji klientów, ani nawet metek z nazwiskami, to jednak ubrania pozostawione brudne jednego dnia nazajutrz czyste powracają do swych właścicieli. Film nie tylko pozwala nam obserwować Dhobi przy pracy, wysłuchać ich historii i dowiedzieć się jakie są ich marzenia, ale daje też świetny obraz indyjskiego systemu klasowego.
    • "My Brother My Enemy" - Masood Khan & Kamaljeet Negi, UK, 2005 (43')
      Tematem "My Brother My Enemy" jest konflikt indyjsko-pakistański. Film nakręciło dwóch młodych ludzi - Hindus i Pakistańczyk, których przyjaźń zaczęła się podczas studiów filmowych w Londynie. Indyjsko-pakistańskie rozgrywki krykieta stały sie dla nich dobrym tłem do nakręcenia filmu o stosunku tych dwóch narodów do siebie, ale także o zwykłych międzyludzkich i rodzinnych relacjach. Film sklada sie z dwóch części - najpierw nakręcona przez Pakistańczyka (Masood Khan) w Indiach, gdzie spotkał sie z dość życzliwym przyjęciem. Potem nastepuje część nakręcona przez Hindusa (Kamaljeet Negi) w Pakistanie. Tyle, że tym razem gość spotyka się z nieprzychylnymi reakcjami.
    • "The Small Man of the Forest: An Anthropology of Research" - Hugh Hartford, UK, 2004 (38')
      "The Small Man of the Forest: An Anthropology of Research" opowiada historię prymatologa Murraya Collinsa, który udaje sie na Sumatrę w poszukiwaniu Orang Pendeka. Wielu ludzi twierdzi, ze widziało ten nowy gatunek dwunożnej małpy. Ale bohater sam zaczyna wierzyć w istnienie tej małpy/czlowieka dopiero po spotkaniu europejczyka mieszkającego w dzungli, który sam widział to dziwne stworzenie. Jest to film o prowadzeniu badan w obcych miejscach. Autor zadaje pytanie "czyjemu świadectwo wierzymy?". Próbując wyjaśnić zagubienie Collinsa wlaściciel kawiarni mówi mu: "nigdy nie zrozumiecie co się tu dzieje... nawet nie wierzycie w Boga".
    • "The Veil Unveiled" - Vanessa Langer, Szwajcaria, 2004 (30')
      W Jemenie można znaleźć różne odmiany kwefów i różnie je zakładac na glowe. W stolicy kraju - Sanie, mimo że kobiety zdają się być wszystkie ubrane po prostu na czarno, róznią sie od siebie właśnie tym jaki rodzaj chusty mają na głowie. Każda nie tylko ma swoją symbolike, ale za każdym z róznorodnych sposobów ich noszenia kryje się właściwa jemu eksprsja. To co kobieta pokazuje, a co ukrywa jest swego rodzaju grą. Bogate kobiety wybieraja kolorowe Magrama, dziewczyny, które chca wyglądać zalotnie pozostawiaja pukiel wlosów na widoku, Khimar zakrywa cale cialo, ale jeśli kobieta pokazuje brew, jest to sygnał erotyczny. Przez ukazanie tematu zakrywania twarzy przez kobiety z perspektywy mody i etnologii film daje nam inny punkt widzenia z którego mozemy spojrzeć na to często dyskutowane zagadnienie.
    • "The Internet Bride" - Eleanor Ford, UK, 2004 (29')
      W filmie "The Internet Bride" poznajemy mężczyzn poszukujących partnerek przez internetowe biuro matrymonialne "Latin Best" z Cali w Kolumbii oraz kobiety które zgłaszaja się do jego bazy danych. Dla miejscowych kobiet każdy Amerykanin czy Europejczyk wydaje się świetnym kandydatem na męża, zas malzenstwo z Kolumbijczykiem może skończyć się życiową katastrofa - mąż będzie najprawdopodobniej kobieciarzem, pijakiem i brutalem. Stereotyp mówi, że sa one albo ofiarami potrzebującymi natychmiastowej pomocy albo wyrachowanymi "łowczyniami wiz" chcącymi uciec z rodzinnego miasta. Autorka filmu towrzyszy mężczyznom, którzy zdecydowali sie na poszukiwanie życiowej partenerki tą drogą w ich podrózy do Kolumbii i spotkaniach z kandydatkami. Dzięki temu możemy poznać motywy, wyobrażenia i nadzieje związane z takim malżenstwem, zarówno jednej jak i drugiej strony.
    • "Fountain of Youth" - Daniel Vernon, UK, 2005 (18')
      Gdzieś w Kalifornii, pośrodku pustyni, "in the middle of nowhere", grupa staruszków jeździ po zakurzonych szosach podrasowanymi meleksami. Surrealistyczny obraz nie mniej surrealistycznej codzienności amerykańskiego domu starców. Doskonałe zdjęcia, świetna elektroniczna muzyka, przyklaśnięcia godna wrażliwość i zabawa szczegółem w wykonaniu bacznie obserwującego antropologa współczesności.
    • "In Search of the Exotic Gypsy" - Electra Bada, UK/Grecja, 2004 (42')
      Film będący próbą skonfrontowania z rzeczywistością zakorzenionego w tradycji romantycznego wizerunku Romów. Twórczyni - Electra Bada odbywa podróż chcąc odkryć co znaczy współcześnie być Romą żyjącym w miejskich centrach Grecji. Dokument przedstawia codzienne życie w trzech różnych romskich osiedlach w Atenach i Volos, w przededniu Igrzysk Olimpijskich 2004.
    • "Diet of Souls" - John Houston, Kanada, 2004 (48')
      "Diet and Souls" wieńczy trylogię filmową, która jest jednocześnie osobistą podróżą i odkrywaniem trzech aspektów Inuickiego umysłu. O ile 'Song in Stone' jest spojrzeniem na Inuka jako artystę, 'Nuliajuk, Mother of the Sea Beast' przedstawia Inuka jako opowiadacza historii to trzeci film z serii odkrywa Inuka - myśliwego.
    • "Tub (kadushaka)" - Leonid Filimonov, Rosja, 2005 (28')
      Foka Iwanowicz Grebeńszkikow jest starcem z Kilińska, wsi starobrzędowców. Jego rodzina jest jedną z większych, ma dużo wnuków i prawnuków. Jego dom jest jednym z miejsc, do którego mieszkańcy wsi przychodzą się modlić. Film pokazuje, jak Foka Iwanowicz robi cedrową balię.

    niedziela, 26 lutego

    10:00 - 13:00 filmy o Ukrainie + film Prof. Michaela Herzfelda

    • "Molfar" - Olha Myhajluk, Ukraina (30')
    • "Muzykanci" - Olha Myhajluk, Jewhenij Kowalenko, Ukraina (30')
    • "Ja, Hucuł" - Jerzy Kołodziejczyk, Polska, 2005 (50')
    • "Monti Moments" - Michael Herzfeld, USA, 2005 (22')
    • "Czam, czyli taniec" - Elżbieta Dziuk, Krzysztof Renik, Michał Zielony, Polska 2006
      Film pt.: "Czam czyli taniec" opowiada o rytualnym tańcu buddyjskim wykonywanym przez mnichów tradycji tybetańskiej. Nakręcony został w jednym z klasztorów buddyjskich w Himalajach na pograniczu Indii i Tybetu. Powstał na przełomie 2005 i 2006 roku po kilku latach przygotowań i penetracji badawczych prowadzonych przez autorów w tym rejonie.

    13:00 - 14:00 przerwa

    14:00 - 17:00 filmy z Frankfurtu n/Odrą + wykład Prof. Barbary Keifenheim

    • "Na razie wszystko jest dobrze" - Margaret Kutschke, Juliane Strauss, Anna Religa, Niemcy, 2005 (20')
      Film o pewnym nietypowym Klubie Abstynenta w Słubicach, który jest zarówno miejscem spotkań jak i schronieniem dla młodzieży z problemami narkotykowymi i alkoholowymi.
    • "Riding the Wind of Change" - Saskia Heyden, Niemcy, 2005 (32')
      15 lat temu swiat obiegły zdjęcia wschodnich i zachodnich Niemców demontujących wspólnie mur berlński. Obrazy te uchwuciły jedynie "sensacyjne" oblicze zachodzących przemian. Podczas przełomu ekpiy telewizyjne mniej chętnie rejestrowały w jaki sposób przemiany dotknęły miejsca oddalone od centrum, rzadko pojawiające się przed obiektywami kamer. Film "Riding the wind of changes" jest właśnie spojrzeniem na jedno z takich miejsc - wschodnioniemicki warsztat naprawy motocykli.
    • "Frankfurt Plays for Frankfurt" - Doro Lange, Claudia Goldmann, Niemcy, 2005 (24')
      Tematem filmu jest alternatywny teatr z Frankfurtu nad Odrą.
    • "Touching Eyes" - Barbara Keifenheim, Niemcy, 2001 (26')
      Historia przyjaźni Barbary, starszej europejskiej kobiety z Hanli - młodą niewidomą dziewczyną z południowych Chin. Poza różnicami kulturowym, barierą językową oraz wiekową rozwija się między nimi delikatna przyjaźń. Hanli uczy się za pomocą Barbary poruszania w komunikacji miejskiej i nie zdaje sobie sprawy z tego, jak wielkie wrażenie robi na tubylcach. Z entuzjazmem dowiaduje się jak z dnia na dzień poszerza swoje umiejętności. Barbara również pozbywa się nieśmiałości gdyż Hunli pomaga jej odnaleźć się w obcojęzycznym środowisku. W obustronnym braniu i dawaniu udaje się obu kobietom przełamać istniejące ograniczenia i odkryć ich własny Kunming zanim ich drogi znowu się rozejdą.
    • wykład Prof. Barbary Keifenheim "Critical Remarks on Visual Anthropology"

    17.15 - 19:00 filmy ze Studenckiego Przeglądu Filmów w Berlinie (XII.2005)

    • "Chikwati - The African Wedding" - Peter Lehmann, Niemcy, 2003 (53')
      Ślub i ceremonia weselna chikwati daje pretekst do spotkania dwóch światów - tradycyjnej zambijskiej wioski i zachodniej metropolii. Panna młoda jest Zambijką, pan młody - zblazowanym berlińczykiem. Dowcipna opowieść o przygotowaniach do uroczystości i jej przebiegu staje się pretekstem do pokazania zderzenia tradycji i nowoczesności, sytuacji poszukiwania korzeni i postawy otwartości na inność. A wszystko to w rytmie zambijskiego folku.
    • "Tshissete, le mirroir touareg" - Sebastien Wielemans, 2004 (52')
      Dwóch Belgów, kamera i aparat przez 3 miesiące koczują z plemieniem nigeryjskich Tuaregów. Stopniowo wchodzą w społeczność, dokumentując każdy krok na taśmie i twardym dysku. Tytułowe zwierciadło to określenie nadane przez Tuaregów kamerze; miejsce narracji etnografa zajmuje metanarracja etnografa-filmowca - o roli narzędzia, jakim jest kamera/aparat, jego interpretacjach ze strony bohaterów filmu i sposobie, w jaki kształtuje ono relacje.

    20:15 - klub "chłodna 25"

    Impreza na zakończenie przeglądu + film "El mundo al reves" Annette Assmy, Niemcy, 2004 (45')
    Piękna, liryczna opowieść o dziewczynce pytającej ojca o los duszy po śmierci staje się pretekstem do pokazania świata meksykańskich wierzeń. Synkretyzm, kolory, muzyka, tajemnica. Autorka tropi, rozmawia, szuka definicji świata nadprzyrodzonego, poddaje się obrzędom, łowi detal.

  • Oczy i Obiektywy II (2005)

    OCZY I OBIEKTYWY II (2005)

    piątek, 25 lutego

    17:00 - 20:00 - wieczór poświęcony polskim filmom etnograficznym

    Wieczór dedykowany będzie pamięci dwóch zmarłych niedawno etnologów - śp. Piotra Szackiego i śp. Jacka Olędzkiego (pokaz filmów Jacka Olędzkiego i Piotra Szackiego ze wspomnieniem dotyczącym ich pracy, premiera filmu Andrzeja Różyckiego).

    sobota, 26 lutego

    9:00 - 13:30 - I blok filmów z dyskusją (tradycyjne tematy etnologiczne)

    • "The Himba" - David Hradetzky (21 min.)
      Film opowiada o życiu rodziny z Mberikuatisa z afrykańskiego plemienia Himba. W filmie pokazany jest tradycyjny sposób życia plemienia, m.in. malowanie ciała czerwoną ochrą i tłuszczem. Poruszone są także współczesne problemy, z którymi boryka się rodzina Mberikuatisa: projekt budowy tamy i problemy graniczne omawiane na zgromadzeniach rady plemiennej.
    • "Tigers Apprentice" - M. Trinh Nguyen (57 min)
      Tiger's Apprentice jest historią podróży M. Trinh Nguyen do jej ojczystego Wietnamu w celu zbadania i udokumentowania medycyny ludowej i sposobów, w jakie praktykuje ją jej kuzyn. Czy jego leczenie to zwykłe "voodoo", jak upierała się jej rodzina ze Stanów, czy może był jednym z wymierających mistrzów ludowej medycyny? Podczas wizyty Nguyen obserwuje, jak kuzyn leczy pacjentów oraz przygotowuje lekarstwa na guzy, trąd i infekcje. Odszukuje też ludzi przez niego wyleczonych, rozmawia z miejscowymi lekarzami i zielarzami, walczy z rządową cenzurą obawiającą się przedstawienia Wietnamu jako kraju zacofanego, i na koniec spostrzega, że poprzez swe badania nieświadomie stała się jego uczennicą.
    • "Call for Grace" - Laetitia Merli (30 min.)
      Od wczesnych lat 90 Mongolia próbuje odbudować swoją tożsamość kulturową, zachwianą po sześćdziesięciu latach reżimu sowieckiego. Szamanizm we współczesnej Mongolii jest czymś zawieszonym między tradycją a współczesnością, odzyskuje swój społeczny autorytet i konstruuje nową tożsamość społeczeństwa żyjącego we współczesnym zurbanizowanym świecie. Doskonałym przykładem tej dwoistości współczesnego mongolskiego szamanizmu jest szaman Temer i jego Centrum Szamańskie w Ułan Bator. "Call for Grace" pokazując życie Centrum, relacje Temera z jego uczniami, asystentami i klientami, pomaga zrozumieć wiele aspektów odrodzenia mongolskiego szamanizmu i przemian w Mongolii.
    • "Diya" - Judith MacDougall (55 min)
      Diya jest to niewielka terakotowa lampka używana w całych Indiach do ceremonii hinduistycznych. W filmie jest przedstawiona historia życia przedmiotu poprzez codzienne doświadczenia ludzi, którzy go wytwarzają, sprzedają, i używają go w mieście Dehra Dun (północne Indie). Opowieść zaczyna się w rodzinie garncarzy podczas wytężonej pracy przed Świętem Świateł - Diwali. Lampy wędrują z koła garncarskiego, przez targ na ceremonie, następnie są wyrzucane i wracają do ziemi. Film stara się w nowoczesny sposób przedstawić złożoność życia społecznego otaczającego przedmiot.
    • "Afonka do not want to live with reindeers" - Martin Rysavy (80 min.)
      Film o koczownikach (pasterzach reniferów i myśliwych) z Gór Wierchojańskich, głównymi bohaterami są: Maria Egorowna Kolesowa, żyjąca z pasterstwa reniferów i bardzo przywiązana do tradycyjnego stylu życia oraz jej bratanek Afanasij Konstantinow, który chce opuścić góry i renifery, żeby rozpocząć nowe życie w mieście.

    13:30 - 15:00 - przerwa na obiad

    15:00 - 20:00 - II blok filmów z dyskusją (antropologia współczesności)

    • "Congos de Villa Mella" - David Hradetzky (21 min.)
      Film ukazuje życie członków wspólnoty religijnej zwanej Bractwem Ducha Świętego, która powstała na Dominikanie w wyniku zderzenia tradycyjnych wierzeń afrykańskich z chrześcijaństwem. Głównym celem filmu jest ukazanie różnic w obrzędach pogrzebowych i wierzeniach związanych ze śmiercią w Bractwie Ducha Świętego z Mata de Los Indios i w Europie.
    • "Returning Home" - Tone Bringa and Peter Loizos (48 min)
      Muzułmańskie rodziny ze środkowej Bośni po siedmiu latach wracają, żeby odbudować swoje wsie i sposoby życia w nich. Ukazuje decydującą rolę społeczności międzynarodowej w ułatwianiu im powrotu, niezłomną chęć wysiedlonych żeby powrócić oraz ich zaskakująco współczujący stosunek do Chorwatów - uchodźców żyjących w ich domach. Film ten jest kontynuacją filmu z 1993 roku (We are all Neighbours) opisującego załamanie relacji między Muzułmanami a Chorwatami w momencie, gdy ich mieszane etnicznie wsie znajdują się na terenie objętym wojną.
    • "A Sheepherder's Homecoming" - Allen Moore and Louis Werner (40 min)
      Film ten przedstawia doświadczenia imigranta zarobkowego pracującego jako pasterz na ranczu w Newadzie, wracającego po długiej nieobecności do rodziny w Meksyku, o tym jak próbuje on odbudować więzy społeczne i znaleźć pracę w rodzinnych stronach. W filmie jest oryginalna meksykańska ballada pasterzy bydła (corrido). "Sheepherder's Homecoming" ułatwia zrozumienie procesów migracji czasowej i ich wpływ na więzy społeczne i rodzinne.
    • "Stadtbrücke tagsüber - most miejski za dnia" - Aleksandra Plizga, Sabine Conlin, Anne Seubert, Maria Wischnewski (22 min.)
      Ten studencki film opowiada o jednym dniu z życia mostu, który łączy polskie Słubice, z niemieckim Frankfurtem nad Odrą. Po moście codziennie przechodzą ludzie z jednej strony granicy na drugą i to właśnie dokumentuje ten film. Celem wyprawy na druga stronę jest zwykle chęć zrobienia zakupów po niższej cenie. Jedna strona kupuje: papierosy, owoce i warzywa na rynku oraz tandetę na bazarach, druga - tanią żywność z supermarketu Aldi oraz produkty wysokiej jakości. Zarówno Niemcy jak i Polacy są w tej rzeczywistości sprzedawcami i klientami i ciekawe jest to, jak siebie nawzajem postrzegają. Film jest dwujęzyczny, z polskimi lub niemieckimi napisami w zależności od języka danej wypowiedzi.
    • "Learning to become a Muslim" - Mari Bjornsdatter Knudsen (28 min.)
      Jeśli dojrzewa się jako muzułmanin w Norwegii, to dużym wyzwaniem jest dopasowanie się do zsekularyzowanego norweskiego społeczeństwa i jednocześnie bycie prawym wyznawcą islamu. Film opowiada historię norweskiej konwertytki, która posyła swoje dzieci do szkoły koranicznej przy meczecie w Tromsö. W szkole tej dzieci z różnych kultur spotykają się po to by uczyć się o Islamie. Z filmu można dowiedzieć się nieco interesujących rzeczy o religii i byciu muzułmaninem we współczesnej Europie zachodniej.
    • "Celso and Cora" - Gary Kildea (109 min)
      Film opowiada historią rodziny żyjącej w slumsach Manili. Gary Kildea wraz z filipińskim współpracownikiem wchodzą z kamerą w życie rodziny, rejestrując jej codzienność (posiłki, opiekę nad dziećmi, codzienne prace, nocną sprzedaż papierosów przed hotelem). W filmie nie ma zbyt wiele komentarzy, nacisk jest położony na rozmowy między Celso a Corą (język oryginalny - tagalog został zachowany, podpisy angielskie). Kamera, tak samo jak oczy antropologa, stanowi bardzo istotną część filmu, nie rości on sobie pretensji do bycia obiektywnym, ani nie stara się uczynić badacza niewidocznym. Pod koniec filmu widz ma wrażenie, że w pewnym, niewielkim, stopniu poznał Celso i Corę, tempo ich życia i sytuację w jakiej żyją. Film ten stał się klasyką filmu etnograficznego. (Nagroda RAI za najlepszy film1984)

    20:30 - koncert muzyki bałkańskiej - zespół "Sevdah"

    niedziela, 27 lutego

    9:00 - 13:30 I blok filmów z dyskusją (tradycyjne tematy etnologiczne)

    • "Adhiambo" - Ruth Prince, Wenzel Geissler, Ruth Tuchtenhagen (66 min)
      Adhiambo, w języku plemienia Luo z zachodniej Kenii, znaczy "ten, który urodził się wieczorem". Ekipa filmowa towarzyszy NyaSeme (trzydziestokilkuletniej mężatce, matce i babci), podczas kilku ostatnich miesięcy ciąży i w pierwszych tygodniach życia jej najmłodszej córki. Pierwsza część filmu skupia się na życiu codziennym NyaSeme i na pracy antropologów w jej domu, antropolodzy sami spodziewają się dziecka, które rodzi się niedługo, po narodzinach córki NyaSeme. W drugiej części filmu przedstawione się różne drobne problemy zdrowotne dotykające dzieci i to jak NyaSeme przy pomocy środków tradycyjnej i oficjalnej medycyny leczy syna antropologów. "Adhiambo" jest osobistą relacją o życiu kobiety, macierzyństwie, dzieciach i sposobach na zachowanie zdrowia w wiejskich rejonach zachodniej Kenii. Ukazuje on też refleksyjność i styl opisu antropologicznych badań terenowych. (Zdobywca JVC Student Video Prize w 2003 roku).
    • "Makeshift Histories" - Alain de Laurier (7 min.)
      Jest to film złożony z XIX-wiecznych fotografii zrobionych przez badaczy w dawnych koloniach europejskich. W czasie filmu fotografie te "ożywają", pozwalając nam wyobrazić sobie ukrytą w nich historię. Obrazom towarzyszy przejmująca i piękna dawna pieśń angielska.
    • "Imbalu: Ritual of Manhood of the Gisu of Uganda" - Richard Hawkins and Suzette Heald (69 min.)
      Jest to wnikliwa dokumentacja rytuału obrzezania u Gisu w Ugandzie, sfilmowana bez przesadnej natarczywości i wizualnej dosłowności. Kamera towarzyszy jednemu uczestnikowi podczas całego rytuału. W filmie są skontrastowane jego nadzieje i niepokoje związane z tym jakże ważnym dniem w jego życiu z oczekiwaniami, co do tego dnia, innych mieszkańców wsi.
    • "Typyrdyk" - Tatyana Prokina (14 min.)
      Szkolny zespół ludowy pokazuje gościom, przybyłym do ich wsi (Mayadik, Republika Baszkirii), ludowy taniec - Mari. Rytm wybijany przez nich nogami, na ziemi nie brzmi zbyt dobrze i przekonywająco. Dwóch braci Petrow pokazuje prawdziwy taniec Mari - typyrdyk na werandzie swojego nowo wybudowanego domu, zapraszają też przechodzących ludzi do wspólnego tańczenia.
    • "Yuri Vella's world" - Liivo Niglas (58 min.)

    13:30 - 15:00 - przerwa na obiad

    15:00 - 20:00 - II blok filmów z dyskusją (antropologia współczesności)

    • "jerUSAlem" - David Hradetzky (16 min.)
      Czy można znaleźć Jerozolimę w USA...? Bez wątpienia można. Wystarczy pojechać do historycznego parku tematycznego "The Holy Land" ("Ziemia święta"). To istny raj wypoczynkowy... Nauka i rozrywka uzupełniają się tam, tworząc zupełnie nową jakość, która mocno oddziałuje na odwiedzających.
    • "Losing Ground" - Perle Mohl (58 min.)
      Mieszkańcy małej francuskiej wsi odkrywają, że ich ziemia wkrótce zostanie uwłaszczona, rzekomo po to by można było zintensyfikować rolnictwo na tym terenie. i z dużym wahaniem i niepokojem decydują się zorganizować akcję protestacyjną przeciwko tym działaniom. Twórcy filmu uczestniczą w rozwoju wypadków i narastaniu konfliktu między interesami politycznymi i ekonomicznymi a poczuciem tożsamości, byciem częścią swojej ziemi, pamiętaniem o historii z nią związanej... Tę sprawę i swój sposób prowadzenia badań w tym terenie Perle Mohl opisała w książce pt. Village voices. Coexistence and Communication in a Rural Community in Central France.
    • "The Water Goddess and the Computer" - Andre Singer and Steven Lansing (52 min.)
      Film ukazuje, jak projekty rozwojowe na Bali mogą zagrozić delikatnej stabilności ekologicznego systemu nawadniania, nadzorowanego przez miejscowych duchownych. Biolog i antropolog przyglądają się temu tradycyjnemu systemowi i przy pomocy komputera wyjaśniają zasadę jego działania. Następnie, by pomóc w zbadaniu efektów zmian w nim zachodzących, ofiarowują komputer duchownym.
    • "At the junction of two springs, red butterflies..." - Gaukhar Sydykova (14 min.)
      Bohaterka żyje w wiosce Aczy - Kaindy u stóp gór Tien-Szan, niedaleko granicy chińskiej, w miejscu gdzie dawniej przebiegał wielki szlak jedwabny. Kobiety z tamtej wsi od wieków zajmowały się wyrabianiem wojłoku, robieniem z niego dywanów, przedmiotów gospodarstwa domowego i ubrań. Jednak prawdziwi artyści sztuki wyrabiania dywanów trafiają się rzadko. Żanyl Alibekowa rozwinęła swój talent tylko dlatego, że po upadku kołchozu i kryzysie z tego wynikłym, musiała z czegoś żyć. Wyroby wojłokowe sprzedawane przez nią, po minimalnych cenach, do sklepu ze sztuką ludową, wzbudziły zainteresowanie najpierw Środkowo - Azjatyckiego Stowarzyszenia Sztuki Użytkowej i później zagranicznych znawców. Magazyn "Elle" opublikował artykuł na temat jej pracy. Obecnie Żanyl już nie pracuje sama ma kilka pomocnic i uczennic za razem, a robienie wojłoków jest teraz dobrym zarobkiem dla nich wszystkich.
    • "Sofia and her People" - Peter Loizos (35 min.)
      Sofia i jej rodzina stracili swój wiejski dom w 1975 roku, gdy Turcja zaatakowała Cypr. Film, którego akcja toczy się głównie w 1983 roku w Nikozji, ukazuje trudy walki uchodźców o byt - pracę na zmiany w rodzinnej piekarni, oraz ból przesiedlenia, wyrażany przez Sofię w pojawiających się od czasu do czasu w ścierce dźwiękowej tradycyjnych lamentach.
    • "Usch in the Bush" - Michaela Schäuble (31 min.)
      W latach 80. kobieta zostawia męża i dzieci w Niemczech, by zamieszkać w afrykańskim buszu. Siedemnaście lat później spotykamy Ursulę Heimer - znaną też jako Usch in the Bush - w małej wiosce w Togo, gdzie mieszkała od tamtej pory w swym dziwacznym świecie. "Usch in the Bush" jest klasyczną opowieścią o migracji. Skupiając się na przeżyciach bohaterki na dobrowolnym wygnaniu, film portretuje zdeterminowaną kobietę, która zostawiła dom i rodzinę w poszukiwaniu autonomii i swobody. Ukazuje obrazy jej osobistego świata, poruszając problemy domu, pamięci, samotności i starzenia.
    • "Reclaiming the Forest" - Paul Henley and George Drion (39 min.)
      Rząd, wędrowni poszukiwacze złota, i rdzenni mieszkańcy konkurują o kontrolę nad fragmentem południowoamerykańskiego lasu deszczowego. Film ukazuje potencjalny konflikt między mieszkańcami lasu tropikalnego, a administracją rządową odpowiedzialną za wprowadzenie w życie polityki wyglądającej na prośrodowiskową. Przedstawia też złożoność relacji między kulturą i tożsamością etniczną w warunkach gwałtownej zmiany społecznej.
    • "Lost in Paradise" - David Hradetzky (39 min.)
      Film pokazuje dwa oblicza Tajlandii - ogromne tempo i hałas miasta, a tuż obok spokój i ciszę nadbrzeżnych wiosek. Jednak i w wioskach, wbrew pozorom, zachodzą duże zmiany. Hradetzky pokazuje te dwa oblicza Tajlandii na przykładzie plemienia Moka, które często jest wyobrażane jako plemię zacofane, biedne i prześladowane. Film stara się walczyć z takim stereotypem, pokazując zmiany w strukturach plemiennych, które zaszły pod wpływem globalizacji, a także przedstawiając byt członków plemienia w ogromnym mieście.
  • Oczy i Obiektywy (2004)

    OCZY I OBIEKTYWY (2004)

    Przegląd rosyjskich i polskich filmów etnograficznych

    sobota, 28 lutego

    Pałac Kazimierzowski, sala im. Brudzińskiego, Krakowskie Przedmieście 24/26

    • 11:00 - 11.45 - Wykład prof. Jewgienija Aleksandrowa pt. "Niezależne drogi rozwoju antropologii audiowizualnej w Rosji"
    • 11.45 - 12.10 - O. Bapajew - "Chaziajka cziuma", Rosja 1998.
      Jeden dzień z życia Nieńców Jamłmo ("Długie jezioro"). Jest to jedyna społeczność, której w czasach ZSRR udało się uniknąć kolektywizacji i do chwili obecnej zachować swój tradycyjny sposób życia.
    • 12.10 - 13.45 - E. Nowik, A.Clapinsz - "Wremiena snowidenij", Rosja - Litwa 1982.
      Film etnograficzny, szczegółowo przedstawiający tradycje szamańskie kilku narodów Syberii.

    13.45 - 14.45 - przerwa obiadowa

    • 14:45 - 15:40 - D. Wertow - "Szestaja cziast mira", ZSRR 1929.
      Film zaliczany do kanonu klasyki filmu etnograficznego. Reżyser zestawia małe rosyjskie narody, będące częścią Związku Radzieckiego, z życiem Zachodu, ukazując zepsucie tego drugiego.
    • 16:40 - 17:20 - B. Cemenow - "Predskazanije czołotuj", Rosja, Sacha-Jakucja, 1996.
      Monolog 108 - letniej ewenkijskiej szamanki Matreny Perowny Kulbertinowej o jej życiu, wierze i obyczajach szamańskich.
    • 17:20 - 18:00 - L. Niglas - "Brigada", Estonia 2000.
      Mniej więcej od X wieku na półwyspie Jamał Nieńcy trudnią się wypasem reniferów. W czasach sowieckich przymusowo zostali osiedleni w kołchozach. W Jamałskim kołchozie istaniały 22 "brygady". W ciągu roku owe brygady koczowały na obszarze, obejmującym tysiące kilometrów. Film ukazuje codzienność koczowników w dobie obecnej.

    Galeria "Zachęta", pl. Małachowskiego 3, sala kinowa
    20:00 - koncert Siergieja Charkowa i Julii Charkowej, artystów z Republiki Chakasji (wstęp 15 zł)

    niedziela, 29 lutego

    Pałac Kazimierzowski, sala im. Brudzińskiego, Krakowskie Przedmieście 24/26

    11:00 - 14:00 - filmy studentów i pracowników IEiAK:

    • J. Olędzki - "Czekam na Twe zmiłowanie"
    • J. Olędzki - "Sacrum-profanum"
    • P. Szacki, K. Chojnacki - "Wiktor Deptuła - bursztyniarz"
    • U. Gmachowaska, P. Szacki, K. Chojnacki - "Wyrób siewek i miarek"
    • U. Gmachowska, K. Chojnacki - "Nadburzańscy duharze"
    • P. Abramowicz, K. Chojnacki - "Pierniki z Kańćzugi"
    • K. Chojnacki - "Jarmark w Myszyńcu"
    • M. Braun - "Łotewski cmentarz i jego święto"

    14:00 - 15:00 - przerwa

    15:00 - 18:00

    • W. Żukowski - "Witamy cię panno wiosno"
      Krótki film z cyklu "Wiosenne obrzędy ludowe". Prezentuje tradycyjne obrzędy związane z nadejściem wiosny - topienie Marzanny, chodzenie z gaikiem. Topienie Marzanny - obrazującej zimę, śmierć, przy wtórze muzyki i śpiewu towarzyszy pojawieniu się nowego życia - gaiku niesionego przez korowód rozśpiewanej młodzieży.
    • A. Różycki - "Ulecieć"
      Portret Krystyny Adamskiej - artystki ludowej specjalizującej się w rzeźbie. Film ukazuje bohaterkę przy jej codziennych zajęciach gospodarskich i w trakcie jej twórczej pracy. Dodatkowym elementem informującym o życiu Adamskiej są wspomnienia mieszkańców wsi o bohaterce.W warstwie ilustrującej znajdują się w filmie pieśni ludowe w wykonaniu Krystyny Adamskiej.
    • A. Różycki - "Kalwaria Marii Wnęk"
      Kalwaria - miejsce stałego pielgrzymowania malarki Marii Wnęk - ma w filmie swoje symboliczne odniesienie. Jest wyrazem krzyżowej drogi nieprzystosowanej do życia artystki, która w czasie wędrówki do stacji Męki Pańskiej prowadzi swój rozpaczliwy dialog z Panem Bogiem. Dialog towarzysz tez powstawaniu obrazów, które wynikają z głębokiej religijności Marii Wnęk i są jej ucieczką przed światem.
    • A. Różycki - "Maska, czyli świat od początku"
      Na przykładzie kilku grup kolędniczych z terenu Polski południowej film zwraca uwagę na symbolikę obrzędów kolędniczych, ich sens wegetacyjny i jego przejawy w obrzędowym kostiumie, masce i charakterystycznych postaciach jak "koza", "turoń" , "Żyd" czy "Turek".
    • A. Różycki, E. Nowina-Sroczyńska - "Drzewa"
      Film realizowany w różnych regionach kraju dokumentuje rolę drzew w obrzędowości, określonych formach kultu i w świadomości ludzi na wsi. Drzewa takie jak dąb, wierzba, lipa, brzoza, występują tu jako nośniki pewnych archetypicznych treści kulturowych, a ich stała obecność w kulturze jest świadectwem" pamięci pokoleń".
    • A. Pawica - "Ludowa wiza kosmosu"
      Filmowy zapis stanu świadomości ludzi współczesnej wsi na przykładzie mieszkańców Wysokiennic k/Głuchowa. Ich wizja natury świata, śmierci i zmartwychwstania jest wynikiem zarówno obserwacji przyrody i silnego z nią związku jak i wpływu systemy wierzeń religijnych. Mimo rozwoju wiedzy i techniki, przemian cywilizacyjnych wyobrażenia tych ludzi na temat kosmosu, sił przyrody nie odbiegają od poglądów ich przodków z przed wieków.
    • P. Szulkin - "Dziewce z ciortem"
      "A w niedzielę z porania..." tymi słowami zaczyna się ballada, jeden z najstarszych zabytków polskiej kultury ludowej, której filmowej transpozycji dokonał reżyser. Treścią ballady są losy dziewczyny, wiejskiej Kasi, która zbyt często uczęszczała do karczmy, prowadziła rozwiązły tryb życia, zamordowała troje nieślubnych dzieci. Pewnej niedzieli z rana, po wyjściu z kościoła, spotyka młodzieńca, który okazuje się diabłem. Porywa Kasię do piekła, aby tam pokutowała za grzechy. Inscenizacja, scenografia i koncepcja obrazu są wierne folklorystycznej koncepcji teatru jasełek, zabarwionego atmosferą moralitetu.
    • W. Żukowski - "Trombita, róg, gajdy Jana Kawuloka"
      Film pozwala nam prześledzić proces powstawania góralskich instrumentów muzycznych, których piękna forma i precyzyjne wykonanie wzbudzają podziw dla ich twórcy - Jana Kawuloka z Istebnej. Doskonała znajomość i umiłowanie swego rzemiosła, wielka kultura muzyczna i zmysł estetyczny, to cechy twórcy, dające się zaobserwować w jego pracy. W autentycznej górskiej scenerii prezentowane są również walory muzyczne instrumentów.
    • A. Różycki - "Beskidzkie palmy wielkanocne"
      Film z cyklu "obrzędy i obyczaje" rejestruje fragmenty uroczystości związanych z obchodem niedzieli palmowej w rejonie Beskidów, szczególną uwagą darząc wspaniałe, kilkumetrowej wysokości barwnie zdobione "palmy" wykonywane na ten dzień prze beskidzkich górali. Film ukazuje proces powstawania palmy, jej walory estetyczne i funkcję kulturową, a także jej "życie" po zakończeniu uroczystości kościelnych związanych z prastarymi zabiegami magicznymi wokół gospodarstwa, domu i roli. Film zrealizowano w miejscowościach Lipnica Murowane, Tokarnia, Rabka i Paszyn.
    • A. Różycki - "Nieskończoność dalekich dróg"
      Prezentacja twórczości Zofii Rydet, znakomitej artystki fotografika. Obok tytułowego cyklu "Nieskończoność dalekich dróg" oglądamy także dwa inne "Świat uczuć i wyobraźni" i "Zapis socjologiczny". Przy powstawaniu tego ostatniego towarzyszymy artystce, poznajemy tajemnice jej warsztatu i sposób pracy. Zofia Rydet opowiada przy tym o sobie i swojej twórczości, dzieli się przeżyciami, lękami, nadzieją i wiarą w wartości nieprzemijające.

    poniedziałek, 1 marca

    IEiAK, ul. Żurawia 4, sala 104
    11:00-13:00 panel dyskusyjny
    z udziałem gości i pracowników Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej, podczas którego poruszone będą kwestie powstawania filmów etnograficznych, a także stosowanych metod audiowizualnych.